Czas |
734–732 p.n.e. | ||
---|---|---|---|
Terytorium | |||
Przyczyna |
próba podboju Judy przez Izrael | ||
Wynik |
zwycięstwo Asyrii | ||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
| |||
Siły | |||
| |||
Straty | |||
|
Wojna syro-efraimska – konflikt zbrojny pomiędzy koalicją aramejsko-izraelską a Judą i Asyrią. Potwierdził dominację Asyrii w regionie i doprowadził do upadku aramejskiego królestwa Damaszku.
W 734 p.n.e. miasta: Damaszek, Samaria, Gaza i Aszkelon odmówiły płacenia danin Asyrii. Sformowana została też koalicja, na której czele stanęli Resin, król Aramu-Damaszku, i Pekach, król Izraela[1]. Według Izajasza inicjatywa zawiązania koalicji wyszła od Resina[2]. Koalicja zaatakowała Judę i obległa Jerozolimę[3]. Celem inwazji było zmuszenie Achaza do akcesji do koalicji lub zrzucenie go z tronu. Przygotowano nawet kandydata do tronu, nazywanego przez Biblię synem Tabeela[4]. Zdaniem Antoona Schoorsa prawdopodobnie był on Aramejczykiem, choć mógł być również Fenicjaninem[5]. Według Biblii Achaz zapłacił trybut Tiglat-Pileserowi, który podjął działania zbrojne. Jednak według Stuarta Irvine'a jest to kreacja deuteronomistyczna, a Achaz w istocie chciał zachować neutralność[5]. Thomas Wagner wskazuje jednak, że prośba względem suwerena o interwencję wojskową połączona z zapłaceniem trybutu nie była w relacjach Asyrii z wasalami czymś nietypowym[2]. W każdym razie Tiglat-Pileser podjął działania przeciwko buntownikom. Po pokonaniu zbuntowanych Filistynów uderzył na Izrael i doprowadził do zrzucenia z tronu Pekacha, którego zastąpił Ozeasz, Państwo Izraelskie zostało okrojone o Zajordanie, Galileę i Dolinę Jezreel, które weszły w skład asyryjskich prowincji Megiddo i Dor[6]. Nałożono też na króla roczną daninę w wysokości 10 talentów złota i 100 talentów srebra[7]. W 732 p.n.e. Tiglat-Pileser zdobył Damaszek. Resin został zabity, a ludność miasta przesiedlona do Kir[8].
Osłabione królestwo Izraela przetrwać miało jeszcze dziesięć lat. Ostatecznie zostało unicestwione przez królów Asyrii Salmanasara V i Sargona II[9]. Juda uległa politycznej i religijnej dominacji Asyrii[10].
Podczas wojny syro-efraimskiej działał prorok Izajasz. Na ten okres datowane jest proroctwo dotyczące Emmanuela.