Aristotel | |
---|---|
Antička filozofija | |
Zapadna filozofija | |
Rođenje | 384. pne. Stageira, Halkidika |
Smrt | 322. pne. Eubeja |
Filozofija | |
Škola/Tradicija | Peripatetička škola Aristotelijanstvo |
Glavni interesi | fizika, metafizika, poezija, teatar, muzika, retorika, politika, vlast, etika, biologija, zoologija |
Znamenite ideje | |
Inspiracija | |
Na
|
Aristotel (grč. Ἀριστοτέλης[1]) (384. pne.-322. pne.)[2] bio je najsvestraniji i najučeniji grčki filozof koji se smatra jednim od najuticajnijih ličnosti antike.[3][4][5]
Aristotel je bio Grčki filozof i naučnik koji je rođen makedonskom gradu Stagira, Halkidiki, na severnoj periferiji klasične Grčke.[6] Njegov otac, Nicomachus, je umro kad je Aristotel bio dete, nakon čega je Proxenus od Atarneusa postao njegov startelj. U svojoj osamnaestoj godini, pošao je na Platonovu akademiju u Atini i ostao je tamo do svoje tridest sedme godine (c. 347 BC). Njegovi rukopisi pokrivaju mnoge teme – uključujući fiziku, biologiju, zoologiju, metafiziku, logiku, etiku, estetiku, poetiku, pozorište, muziku, retoriku, lingvistiku, politiku i vladu – i čine prvi sveobuhvatni sistem zapadne filozofije. Ukratko nakon Platoeve smrti, Aristotel je napustio Atinu i, na zahtev Filipa Makedonskog, podučavao je Aleksandara Velikog počevši od 343 p.n.e.[4] Prema pisanju Encyclopædia Britannica, "Aristotel je bio prvi istinski naučnik u istoriji ... [i] svaki naučnik mu duguje."[5]
Podučavanje Aleksandra Velikog je pružilo Aristotelu mnoge mogućnosti i obilje materijala. On je osnovao biblioteku u Liceju koja je pomagala u produkciji mnogih od njegovih stotina knjiga. Činjenica da je Aristotel bio Platonov učenik doprinela je njegovom ranom gledištu platonizma, međutim nakon Platonove smrti, Aristotel je uronio u empirijska izučavanja i udaljio se od platonizma u korist empirizma.[7] On je verovao da su svi ljudski koncepti i svo njihovo znanje ultimativno bazirani na percepciji. Aristotelov pogled na prirodne nauke predstavlja podlogu u osnovi mnogih njegovih radova.
Aristotelovi pogledi na fizičke nauke temeljno su oblikovali gledište srednjovekovnih učenjaka. Njegov uticaj doseže do renesanse i nije bio sistematski zamenjen do prosvjetiteljstva i teorija kao što je klasična mehanika. Neka od Aristotelovih zooloških opažanja, kao što je hectocotyl (reproduktivna) ruka oktopusa, nisu potvrđena, niti osporena do 19. veka. Njegovi radovi sadrže najraniju poznatu studiju logike, koja je inkorporirana u kasnom 19. veku u modernu formalnu logiku.