Back Sira ACE Tafelsout AF Speisesalz ALS Sal AN नमक ANP ملح الطعام Arabic ܡܠܚܐ (ܐܨܪܐ) ARC ملحة ARY ملح الاكل ARZ Sal AST
 |
Artikel ieu keur dikeureuyeuh, ditarjamahkeun tina basa Inggris. Bantuanna didagoan pikeun narjamahkeun. |
Uyah atau uyah méja nyaéta mineral nu utamana disusun ku natrium klorida (NaCl), sanyawa kimia nu kaasup kana kelas uyah nu leuwih badag; uyah dina wangun alami mah minangka mineral kristalin dipikawanoh minangka uyah batu atawa halit. Uyah aya di sakumna cilaut di alam dunya, nu mana mangrupa panyusun mineral utama. Lautan nembrak mibanda kurang leuwih 35 gram (1,2 oz) padetan per liter, salinitas 3,5%.
Uyah kacida pentingna pikeun umumna kahirupan, deuih rasa asin téh mangrupa salah sahiji rasa dasar manusa. Uyah nyaéta salah sahiji samara kadaharan pangbuhunna jeung panglobana kapanggih, sarta diasin téh mangrupa metodeu ngawétkeun kadaharan.
Sawatara bukti awal pangolahan garam nyaéta mangsa kurang leuwih 8.000 taun ka larung, waktu urang-urang nu dumuk di wewengkon kiwari Rumania ngasakan cai pikeun ngékstrak uyah; pakasaban uyah di Tiongkok mimiti aya kira-kira dina période nu bareng. Uyah ogé dihargaan ku urang Ibrani kuna, urang Yunani, Romawi, Bizantium, urang Het, urang Mesir, jeung urang India. Uyah jadi komoditas penting dina paniagaan jeung diangkut ku kapal ngaliwatan Laut Méditérania, di sapanjang jalan uyah nu dibawa sacara husus, jeung ngaliwatan Sahara ku kafilah onta. Kalangkaan jeung kabutuhan universal kana uyah ngabalukarkeun nagara-nagara maju narajang sarta ngagunakeunna pikeun naékeun pajak. Uyah dipaké dina upacara kaagamaan jeung mibanda makna budaya lianna.
Uyah diolah di tambang uyah, jeung ku panguapan cilaut (uyah laut) jeung cinyusu nu euyeub ku mineral di kalian déét. Produk industri utamana mah nyaéta sodah kaustik jeung klorin; uyah dipaké di loba prosés industri kaasup dina nyieun polivinil klorida, plastik, bubur kertas jeung loba produk séjénna. Tina produksi global taunan nu kurang leuwih dua ratus yuta ton uyah, ngan kira 6% nu dipaké pikeun konsumsieun manusa mah. Pamakéan lianna ngawengku prosés ngonkondiskeun cai, de-icing jalan raya, jeung kagunaan patanian. Uyah nu bisa dikonsumsi mah dijual dina bentuk kawas uyah laut jeung uyah méja nu biasana ngandung zat anti-caking jeung bisa diimunisasi pikeun nyegah défisiénsi yodium. Sarta pamakénna dina kaolahan mah minangka samara utama kaolahan.
Sodium mangrupa nutrisi penting pikeun kaséhatan manusa liwat peranna minangka zat larutan éléktrolit jeung osmotik.[1] Konsumsi uyah nu kaleuleuwihi bisa ningkatkeun résiko panyakit kardiovaskular, kayaning hiperténsi, ka barudak jeung kolot. Efek uyah kieu téh geus lila ditalungtik. Ku kituna, loba asosiasi kaséhatan dunya jeung para ahli di nagara maju nyarankeun pikeun ngurangan konsumsi kadaharan nu ararasin.[2] Organisasi Kaséhatan Dunya ngarékoméndasikeun pikeun kolot mah ngonsumsina téh kurang ti 2.000 mg sodium, sapapak jeung 5 gram uyah per poé.[3]
- ↑ Strom, Brian L.; Yaktine, Ann L.; Oria, Maria, ed. (2013). "Sodium intake in populations: assessment of evidence". Institute of Medicine of the National Academies. Diarsipkan dari versi asli tanggal 19 October 2013. Diakses tanggal 17 October 2013.
- ↑ "EFSA provides advice on adverse effects of sodium". European Food Safety Authority. 22 June 2005. Diarsipkan dari versi asli tanggal 30 June 2016. Diakses tanggal 9 June 2016.
- ↑ "WHO issues new guidance on dietary salt and potassium". WHO. 31 January 2013. Diarsipkan dari versi asli tanggal 20 July 2016.