Back Lagos AF Lagos ALS ሌጎስ AM Lagos AN Legọs ANN لاغوس Arabic لاڭوص ARY لاجوس ARZ Lagos AST Laqos AZ

Lagos

Tungkol sa lungsod sa Nigeria ang artikulo na ito. Para sa estado ng Nigeria kung saang matatagpuan ang Lagos, tingnan ang Estado ng Lagos. Para sa Portuges na lungsod, tingnan ang Lagos, Portugal.
Lagos

Èkó
Metropolis
Lagos Metropolitan Area (Ìlú Èkó (Yoruba))
Panoramang urbano ng Lagos
Panoramang urbano ng Lagos
Watawat ng Lagos
Watawat
Palayaw: 
Eko akete, Lasgidi[1][2]
Bansag: 
Èkó ò ní bàjé o!
Kinaroroonan ng Lagos sa loob ng Estado ng Lagos
Kinaroroonan ng Lagos sa loob ng Estado ng Lagos
Lagos is located in Lagos
Lagos
Lagos
Kinaroroonan ng Lagos sa Nigeria
Lagos is located in Nigeria
Lagos
Lagos
Lagos (Nigeria)
Lagos is located in Aprika
Lagos
Lagos
Lagos (Aprika)
Lagos is located in Daigdig
Lagos
Lagos
Lagos (Daigdig)
Mga koordinado: 6°27′18″N 3°23′03″E / 6.455027°N 3.384082°E / 6.455027; 3.384082
Bansa Nigeria
EstadoLagos
(Mga) LGA[note 1]
TinirahanIka-15 na dantaon
NagtatágSub-pangkat na mga Awori ng mga Yoruba[5]
Pamahalaan
 • ObaRilwan Akiolu I
Lawak
 • Metropolis1,171.28 km2 (452.23 milya kuwadrado)
 • Lupa999.6 km2 (385.9 milya kuwadrado)
 • Tubig171.68 km2 (66.29 milya kuwadrado)
 • Urban
907 km2 (350 milya kuwadrado)
 • Metro
2,706.7 km2 (1,045.1 milya kuwadrado)
Taas
41 m (135 tal)
Populasyon
 (Senso 2006)[note 2]
 • Metropolis6,048,430
 • Taya 
(Pagtataya ng LASG noong 2012)
16,060,303[8]
 • RanggoPang-1
 • Kapal6,871/km2 (17,800/milya kuwadrado)
 • Urban
13,123,000[7]
 • Densidad sa urban14,469/km2 (37,470/milya kuwadrado)
 • Metro
21,000,000 (pagtataya)[6]
 • Densidad sa metro7,759/km2 (20,100/milya kuwadrado)
DemonymLagosian
GDP
Sona ng orasUTC+1 (WAT (UTC+1))
Kodigo ng lugar010[10]
KlimaAw
  1. ↑ Ikoyi-Obalande at Pulo ng Iru-Victoria na mga LCDA lamang

Ang Lagos ( /ˈleɪɡɒs/;[11] Yoruba: Èkó) ay isang lungsod sa estado ng Lagos, Nigeria. Kasama ang karugtong nitong conurbation,ang lungsod ay ang pinakamatao sa Nigeria at sa kontinente ng Aprika. Isa ito sa pinakamabilis na lumalagong lungsod sa mundo[12][13][14][15][16][17][18] at isa sa pinakamataong mga pook urbano.[19][20] Ang Lagos ay isang pangunahing sentro ng pananalapi sa Aprika; ang megacity ay may pang-apat na pinakamataas na GDP sa Aprika[21][4] at naririto ang isa sa pinakamalaki at pinakamaabalang mga pantalang pandagat sa kontinente.[22][23][24]

Unang lumitaw ang Lagos bilang isang pantalang lungsod na nagsimula sa isang kumpól ng mga pulo, na nakapaloob sa kasalukuyang mga pook ng lokal na pamahalan (mga LGA) ng Pulo ng Lagos, Eti-Osa, Amuwo-Odofin at Apapa. Ang mga pulo ay hinihiwalay ng mga sapa na nakagilid sa timog-kanlurang bunganga ng Danaw ng Lagos, habang nakaprotekta ito mula sa Karagatang Atlantiko sa pamamagitan ng mga pulong barrera at ng mahabang mga sand spit tulad ng Bar Beach na umaabot nang 100 kilometro (62 milya) sa silangan at sa kanluran ng bunganga. Dahil sa mabilis na urbanisasyon, lumawak ang lungsod pakanluran ng danaw upang masama ang mga lugar sa kasalukuyang Kalupaang Lagos, Ajeromi-Ifelodun at Surulere. Nagbunga ito sa klasipikasyon ng Lagos sa dalawang pangunahing mga lugar: ang Island na unang lungsod ng Lagos bago lumawak ito sa pook na kilala bilang Mainland.[25] Ang lugar ng lungsod na ito ay tuwirang pinamamahalaan ng Pamahalaang Pederal sa pamamagitan ng Konsehong Panlungsod ng Lagos, hanggang sa itinatag ang Estado ng Lagos noong 1967 na nagbunga sa paghihiwalay ng lungsod ng Lagos sa kasalukuyang pitong mga Pook ng Lokal na Pamahalaan o Local Government Areas (LGAs), at ang pagdagdag ng ibang mga bayan (na ngayon ay bumubuo sa 13 mga LGA) mula sa noo'y Western Region, upang mabuo ang estado.[26]

Ang Lagos na pederal na kabisera ng Nigeria mula nang sinama nito noong 1914 ay naging kabisera ng Estado ng Lagos pagkaraan ng pagtatag nito. Ngunit ang pang-estadong kabisera ay inilipat sa Ikeja noong 1976, at sa Abuja naman ang pederal na kabisera noong 1991. Kahit na malawakang tinutukoy pa ring isang "lungsod" ang Lagos, ang kasalukuyang Lagos na kilala rin bilang "Kalakhang Lagos" at opisyal na "Kalakhang Pook ng Lagos" (Ingles: Lagos Metropolitan Area)[27][28][29] ay isang aglomerasyong urbano o conurbation,[30] na binubuo ng 20 mga LGA, 32 mga LCDA kasama ang Ikeja na kabisera ng estado ng Lagos.[4][31] Bumubuo lamang ang conurbation sa 37% ng kabuuang lawak ng lupa ng estado, ngunit tinitirhan ng humigit-kumulang na 85% ng kabuuang populasyon ng estado.[4][26][32]

Pinagtatalunan ang eksaktong bilang ng populasyon ng Kalakhang Lagos. Ayon sa datos ng pederal na senso noong 2006, ang conurbation ay may kabuuang populasyon ng humigit-kumulang 8 milyong katao.[33] Subalit pinagtalunan ito ng Pamahalaang Estado ng Lagos na naglabas ng sarili nitong datos ng populasyon paglaon. Ayon dito, nasa humigit-kumulang 16 milyong katao ang populasyon ng Lagos.[note 3] Magmula noong 2015, inilalagay ng hindi opisyal na mga bilang ang populasyon ng "Malawakang Kalakhang Lagos" (Ingles: Greater Metropolitan Lagos), na kinabibilangan ng Lagos at nakapalibot nitong kalakhang pook na umaabot sa malayong dako sa Estado ng Ogun, sa humigit-kumulang 21 milyong katao.[3][26][34][35]

  1. ↑ "18th National Sports Festival: Lagos unveils Logo, mascot and website". Premium Times. Abuja, Nigeria. 18 Hunyo 2012. Nakuha noong 2 Oktubre 2012.
  2. ↑ "Eko 2012: Building Branding through Sports, Articles". ThisDay. Lagos, Nigeria. 22 Agosto 2012. Inarkibo mula sa orihinal noong 24 Disyembre 2013. Nakuha noong 2 Oktubre 2012. {{cite news}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (tulong)
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 "Metro Lagos (Nigeria): Local Government Areas". City Population. 21 Marso 2015. Nakuha noong 26 Oktubre 2015.
  4. ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 "Lagos and Its Potentials for Economic Growth". 2 Hulyo 2015. Nakuha noong 26 Oktubre 2015.
  5. ↑ Ray Hutchison (2009). Encyclopedia of Urban Studies. SAGE. p. 427. ISBN 978-1-412-9143-21.
  6. ↑ 6.0 6.1 "Population-Lagos State". Lagos State Government. Inarkibo mula sa orihinal noong 18 Oktubre 2015. Nakuha noong 21 February 2016. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (tulong)
  7. ↑ Demographia (Enero 2015). Demographia World Urban Areas (PDF) (ika-11th (na) edisyon). Nakuha noong 2 Marso 2015.
  8. ↑ "Population-Lagos State". Lagos State Government. Inarkibo mula sa orihinal noong 18 Oktubre 2015. Nakuha noong 21 Pebrero 2016.
  9. ↑ "Lagos (State, Nigeria)". population.de. Nakuha noong 25 Hulyo 2016.
  10. ↑ Williams, Lizzie. Bradt Travel Guides (ika-3rd (na) edisyon). Paperback. p. 87. ISBN 978-1-8416-2397-9. Nakuha noong 26 Hulyo 2014.
  11. ↑ "Lagos". Oxford Dictionary. Inarkibo mula sa orihinal noong 2016-08-20. Nakuha noong 28 Nobyembre 2015.
  12. ↑ African Cities Driving the NEPAD Initiative. 2006. p. 202. ISBN 978-9-211318159. {{cite book}}: Unknown parameter |agency= ignored (tulong)
  13. ↑ John Hartley; Jason Potts; Terry Flew; Stuart Cunningham; Michael Keane; John Banks (2012). Key Concepts in Creative Industries. SAGE. p. 47. ISBN 978-1-446-2028-90.
  14. ↑ Helmut K Anheier; Yudhishthir Raj Isar (2012). Cultures and Globalization: Cities, Cultural Policy and Governance. SAGE. p. 118. ISBN 978-1-446-2585-07.
  15. ↑ Stuart Cunningham (2013). Hidden Innovation: Policy, Industry and the Creative Sector (Creative Economy and Innovation Culture Se Series). Univ. of Queensland Press. p. 163. ISBN 978-0-702-2509-89.
  16. ↑ Lisa Benton-Short; John Rennie Short (2013). Cities and Nature. Routledge Critical Introductions to Urbanism and the City. p. 7. ISBN 978-1-134252749.
  17. ↑ Kerstin Pinther; Larissa Förster; Christian Hanussek (2012). "Afropolis: City Media Art". Jacana Media. p. 18. ISBN 978-1-431-4032-57.
  18. ↑ Salif Diop; Jean-Paul Barusseau; Cyr Descamps (2014). The Land/Ocean Interactions in the Coastal Zone of West and Central Africa Estuaries of the World. Springer. p. 66. ISBN 978-3-319-0638-81.
  19. ↑ "What Makes Lagos a Model City". New York Times. 7 Enero 2014. Nakuha noong 16 Marso 2015.
  20. ↑ John Campbell (10 Hulyo 2012). "This Is Africa's New Biggest City: Lagos, Nigeria, Population 21 Million". The Atlantic. Washington DC. Nakuha noong 23 Setyembre 2012.
  21. ↑ "These cities are the hubs of Africa's economic boom". Big Think (sa wikang Ingles). 2018-10-04. Nakuha noong 2019-04-23.
  22. ↑ "Africa's biggest shipping ports". Businesstech. 8 March 2015. Nakuha noong 26 Oktubre 2015.
  23. ↑ Brian Rajewski (1998). Africa, Volume 1 of Cities of the World: a compilation of current information on cultural, geographical, and political conditions in the countries and cities of six continents, based on the Department of State's "post reports". Gale Research International, Limited. ISBN 978-0-810-3769-22.
  24. ↑ Loretta Lees; Hyun Bang Shin; Ernesto López Morales (2015). Global Gentrifications: Uneven Development and Displacement. Policy Press. p. 315. ISBN 978-1-447-3134-89.
  25. ↑ "CASE STUDY OF LAGOS" (PDF). Inarkibo mula sa orihinal (PDF) noong 4 Marso 2016. Nakuha noong 27 Nobyembre 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (tulong)
  26. ↑ 26.0 26.1 26.2 "Lagos State Information". National Bureau of Statistics. Inarkibo mula sa orihinal noong 9 Nobyembre 2015. Nakuha noong 25 Oktubre 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (tulong)
  27. ↑ "A Flood-Free Lagos: The Regional Imperative". Nakuha noong 27 Nobyembre 2015.
  28. ↑ Olukoju, Ayodeji. "The Travails of Migrant and Wage Labour in the Lagos Metropolitan Area in the Inter-War Years". Liverpool University Press. Nakuha noong 27 Nobyembre 2015.[patay na link]
  29. ↑ "Lagos Metropolitan Area: Scope and scale of the shelter problem". Nakuha noong 27 Nobyembre 2015.
  30. ↑ Caprio, Charles (6 Marso 2012). "Lagos is wonderful and charming conurbation of Nigeria to visit". Go Articles. Inarkibo mula sa orihinal noong 24 Pebrero 2014. Nakuha noong 27 Nobyembre 2015.
  31. ↑ "Administrative Levels - Lagos State". Nigeria Congress. Inarkibo mula sa orihinal noong 25 Disyembre 2005. Nakuha noong 27 Nobyembre 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (tulong)
  32. ↑ "Population - Lagos State". Lagos State Government. Inarkibo mula sa orihinal noong 18 Oktubre 2015. Nakuha noong 27 Nobyembre 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (tulong)
  33. ↑ Summing the 16 LGAs making up Metropolitan Lagos (Agege, Ajeromi-Ifelodun, Alimosho, Amuwo-Odofin, Apapa, Eti-Osa, Ifako-Ijaiye, Ikeja, Kosofe, Lagos Island, Lagos Mainland, Mushin, Ojo, Oshodi-Isolo, Shomolu, Surulere) as per:
    "2006 Population Census" (PDF). National Bureau of Statistics of Nigeria. Mayo 2007. Inarkibo mula sa orihinal (PDF) noong 26 Hunyo 2011. Nakuha noong 14 Setyembre 2010. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (tulong)
  34. ↑ "Population". Lagos State Government. 2011. Inarkibo mula sa orihinal noong 18 Oktubre 2015. Nakuha noong 3 Nobyembre 2012. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (tulong)
  35. ↑ The Sustainable City VII: Urban Regeneration and Sustainability. 2012.


Maling banggit (May <ref> tag na ang grupong "note", pero walang nakitang <references group="note"/> tag para rito); $2

Lagos

Dodaje.pl - Ogłoszenia lokalne