Salaping papel

Ang salaping papel o papel de bangko ay uri ng kasulatang pangako na maaring ipambili, na gawa ng bangko o ibang nakalisensyang awtoridad, na binabayad ng may hawak kapag kinakailangan.^[1]

Orihinal na nilalabas ang mga papel de bangko ng mga bangkong pangkomersyo, na ligal na kailangang tubusin ang papel para sa salaping umiiral (kadalasang baryang ginto o pilak) kapag ipinapakita ito sa punong kahera ng pinagmulang bangko. Kinakalakal lamang ang mga komersyal na papel de bangko sa halagang nakalagay dito sa merkadong pinagsisilbihan ng bangko naglabas.^[2] Pangunahing pinalitan ang mga komersyal na papel de bangko ng pambansang salaping papel na nilabas ng mga bangko sentral o mga monetaryong awtoridad.

Ang mga pambansang salaping papel ay kadalasan – subalit hindi parati – na salaping umiiral, na nangangahulugan na kailangang kilalanin ng mga korte ng batas ang mga ito bilang kasiya-siyang bayad ng mga pagkakautang sa pera.^[3] Sa kasaysayan, hinangad ng mga bangko na tiyakin na maari nilang bayaran ang mga kostumer ng barya kapag nagpapakita sila ng mga salaping papel bilang kabayaran. Ang kasanayang ito ng "pagsuporta" sa salapi ng isang bagay na materyal ay ang batayan para sa kasaysayan ng mga bangko sentral na sinusuporta ang kanilang salapi sa ginto o pilak. Sa ngayon, walang pangsuporta na mahahalagang metal o kalakal ang karamihan ng mga pambansang pananalapi at mayroon lamang halaga ng isang fiat o papel na idineklarang ligal na salapi. Maliban sa mga hindi umiiral na mataas na halagang mahahalagang salapi na nailabas, ginagamit ang mga barya para sa mababang halagang monetaryong mga yunit, habang ginagamit ang mga salaping papel para sa mas mataas na mga halaga.

Nakasaad sa Kodigo ni Hammurabi Batas 100 (c. 1755–1750 BC) na ang muling pagbayad ng isang pagkakautang ng isang nangungutang sa isang takdang panahon na may petsa ng pagbayad ay tinukoy sa nakasulat na kontratang pinagkasunduan.^[4][5][6]

1. ↑ "Promissory Note: What It Is, Different Types, and Pros and Cons". Investopedia (sa wikang Ingles). Nakuha noong 2023-02-01.
2. ↑ Atack & Passell (1994), p. 469. harv error: no target: CITEREFAtackPassell1994 (help)
3. ↑ "Legal Tender Guidelines" (sa wikang Ingles). British Royal Mint. Inarkibo mula sa orihinal noong 17 Disyembre 2008. Nakuha noong 2007-09-02.
4. ↑ Hammurabi (1903). "Code of Hammurabi, King of Babylon". Records of the Past (sa wikang Ingles). 2 (3). Sinalin ni Sommer, Otto. Washington, DC: Records of the Past Exploration Society: 75. Nakuha noong Hunyo 20, 2021. 100. Anyone borrowing money shall ... his contract [for payment].
5. ↑ Hammurabi (1904). "Code of Hammurabi, King of Babylon" (PDF). Liberty Fund (sa wikang Ingles). Sinalin ni Harper, Robert Francis (ika-2nd (na) edisyon). Chicago: University of Chicago Press. p. 35. Nakuha noong Hunyo 20, 2021. §100. ...he shall write down ... returns to his merchant.
6. ↑ Hammurabi (1910). "Code of Hammurabi, King of Babylon". Avalon Project (sa wikang Ingles). Sinalin ni King, Leonard William. New Haven, CT: Yale Law School. Inarkibo mula sa orihinal noong Mayo 10, 2021. Nakuha noong June 20, 2021.