Back Анкара AB Ankara ACE Анкара ADY Ankara AF Ankara ALS አንካራ AM Ankara AN Ancyra ANG أنقرة Arabic ܐܢܩܪܐ ARC
| Ankara | |
|---|---|
Şehir | |
 | |
Takma ad: Türkiye'nin Kalbi[1] | |
 Ankara'nın Türkiye'deki konumu | |
  Ankara  Ankara Ankara (Avrupa) | |
Koordinatlar: 39°55′48″K 32°51′00″D / 39.93000°K 32.85000°D | |
| Ülke |  Türkiye |
| Coğrafi bölge | İç Anadolu Bölgesi |
| İl | Ankara |
| İlk yerleşim | MÖ 3000 |
| İdare | |
| • Tür | Belediye başkanı-meclis |
| • Organ | |
| • Belediye Başkanı | Mansur Yavaş (CHP) |
| Rakım | 938 m |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TRS) |
| Posta kodu | 06XXX |
| Alan kodu | 312 |
| ISO 3166 kodu | TR-06 |
| Plaka kodu | 06 |
| • Toplam | ₺667,142 milyar (2021)(2.) |
| • Kişi başı | 13,919$ (2022) (3.) |
| İGE (2018) |  0,855[2]çok yüksek · 1. |
| İklim | Dsb, Bsk |
Resmî site Ankara Büyükşehir Belediyesi | |
Ankara (/ˈaŋkaɾa/), Türkiye'nin başkenti ve Ankara ilinin merkezi olan şehirdir.[3] Coğrafi olarak Türkiye'nin merkezine yakın bir konumda bulunur ve İç Anadolu Bölgesi'nde yer alır.
Ankara'nın 13 Ekim 1923'te[4] başkent ilan edilmesinin ardından şehir hızla gelişmiş ve Türkiye'nin ikinci en kalabalık ili olmuştur. Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yıllarında ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanan ilin topraklarının yarısı hâlâ tarım amaçlı kullanılmaktadır. Ekonomik etkinlik büyük oranda ticaret ve sanayiye dayalıdır. Tarım ve hayvancılığın ağırlığı ise giderek azalmaktadır. Ankara ve civarındaki gerek kamu sektörü gerek özel sektör yatırımları, başka illerden büyük bir nüfus göçünü teşvik etmiştir. Cumhuriyetin kuruluşundan günümüze, nüfusu ülke nüfusunun iki katı hızda artmıştır. Nüfusun yaklaşık dörtte üçü hizmet sektörü olarak tanımlanabilecek memuriyet, ulaşım, haberleşme ve ticaret benzeri işlerde, dörtte biri sanayide, %2'si ise tarım alanında çalışır. Sanayi, özellikle tekstil, gıda ve inşaat sektörlerinde yoğunlaşmıştır. Günümüzde ise en çok savunma, metal ve motor sektörlerinde yatırım yapılmaktadır. Türkiye'nin en çok sayıda üniversiteye sahip ikinci ili olan[5] Ankara'da ayrıca, üniversite diplomalı kişi oranı ülke ortalamasının iki katıdır. Bu eğitimli nüfus, teknoloji ağırlıklı yatırımların gereksinim duyduğu iş gücünü oluşturur. Ankara'dan otoyollar, demiryolu ve havayoluyla Türkiye'nin diğer şehirlerine ulaşılır.
Bilinen tarihi en az 10 bin yıl öncesine, Eski Taş Çağı'na ulaşan[6] Ankara, tarih öncesinden günümüze dek pek çok medeniyeti barındırmıştır. Hititler, Frigyalılar, Lidyalılar, Persler, Galatlar, Romalılar, Bizanslılar, Selçuklular, Osmanlılar ve nihayet Türkiye Cumhuriyeti, il topraklarını kontrolleri altında tutmuştur. Tektosagların ve Türkiye Cumhuriyeti'nin başkenti olan Ankara şehri ve Frigyalıların başkenti Gordion, il sınırları içinde yer alır. Yıldırım Bayezid'in Timur'a yenik düştüğü Ankara Muharebesi Çubuk yakınlarında ve Türk Kurtuluş Savaşı'nın dönüm noktası olan Sakarya Muharebesi ise Polatlı yakınlarında yapılmıştır.
Ankara kara iklimine sahiptir. Şehir dışındaki il topraklarının büyük kısmı tahıl tarlalarıyla kaplı platolardan oluşur. İlin çeşitli yerlerindeki doğal güzellikler korumaya alınmış, dinlenme ve eğlence amaçlı kullanıma sunulmuştur. İlin adını taşıyan tavşanı, keçisi, atı ve kedisi dünya çapında bilinir, armudu, çiğdemi, yerel yemeklerden Ankara tavası ve Kızılcahamam ve Beypazarı'nın maden suyu ise ülke çapında tanınır.
- ^ Millî Mücadele yıllarında Ankara 10 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Atatürk Araştırma Merkezi. 5 Haziran 2009 tarihinde erişilmiştir.
- ^ "Global Data Lab". dergipark.org.tr. Nisan 2021. 25 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2021.
- ^ "TBMM resmi sitesi, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası sayfası". 30 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2009.
1982 Anayasası Madde 3
- ^ "Ankara ne zaman başkent oldu? Ankara'nın başkent oluşunun yıl dönümü kutlanıyor". Hürriyet. 20 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022.
- ^ "Türkiye'de illere göre üniversite sayıları". Doğru Veri. 9 Haziran 2020. 24 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2023.
- ^ "Anadolu Medeniyetleri Müzesi - Çağlar Boyu Ankara". 21 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2008.