Back Baruch Spinoza AF Baruch de Spinoza ALS ባሩክ ስፒኖዛ AM Baruch Spinoza AN باروخ سبينوزا Arabic اسبينوزا ARZ Baruch Spinoza AST Benedikt Spinoza AZ باروخ اسپینوزا AZB Бенедикт Спиноза BA
 | Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Mart 2024) |
| Baruch Spinoza | |
|---|---|
 | |
| Tam adı | Baruch Spinoza |
| Doğumu | 24 Kasım 1632 |
| Ölümü | 21 Şubat 1677 (44 yaşında) |
| Çağı | 17. yüzyıl felsefesi |
| Bölgesi | Batı felsefesi |
| Okulu | Rasyonalizm, metafizik, etik |
| İlgi alanları | Doğa, Tanrı, etik, özgürlük |
| Önemli fikirleri | Tanrı, varlık, özgürlük, panteizm[1] |
Etkilendikleri | |
Etkiledikleri | |
Baruch Spinoza (doğum Benedito de Espinosa, sonradan Benedict de Spinoza; 24 Kasım 1632 - 21 Şubat 1677), Yahudi kökenli Hollandalı filozof. Aydınlanmanın erken dönem düşünürlerinden olan Spinoza,[2] evren ve insan hakkında modern fikirler ileri sürerek öncü ahit eleştirileri yapmış[3][4] ve zamanla 17. yüzyıl felsefesinin en önde gelen rasyonalistlerinden biri olarak kabul edilmiştir.[5] Descartes'ın fikirlerinden etkilenen Spinoza, Hollanda Altın Çağının önde gelen filozofu olmuştur.
Spinoza Amsterdam'da, Portekiz Yahudi cemaatinde büyümüştür. İbrani kutsal kitabının doğruluğu ve Tanrı'nın doğası hakkında çok tepki çeken fikirler geliştirmiştir. 23 yaşındayken, kendi ailesi de dahil, Yahudi cemaati tarafından dışlanmıştır. Kitapları daha sonra Katolik Kilisesi'nin yasaklılar listesine girmiştir. Çağdaşları tarafından sıkça ateist olmakla itham edilse de, yapıtlarının hiçbirinde Tanrının varlığını reddetmediği gibi, teolojik ve politik inceleme adlı kitabı incelendiğinde Peygamberi de reddetmediği görülür. İncilin tahrif edildiğine inanır ve bunu ispatlamak için incilden ayetleri referans gösterir.[6]
Zamanında anlaşılmayan pek çok filozof gibi Spinoza da yanlış anlaşılmanın ve doğru anlaşılmamanın muhatabı olmuş, tuhaf bir çelişkiyle hem en büyük din düşmanlarından biri sayılmış, hem de eserinin temel kaynağının Tanrı sevgisi olduğu söylenmiştir. Bununla birlikte Spinoza'nın gerçek bir bilge yaşamı yaşadığı aktarılır. En büyük eseri Etika adlı kitabıdır.
- ^ Panteizm
- ^ Yalom, Irvin (21 Şubat 2012). "The Spinoza Problem". The Washington Post. 12 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 March 2013.
- ^ Yovel, Yirmiyahu, Spinoza and Other Heretics: The Adventures of Immanence (Princeton University Press, 1992), p. 3
- ^ "Destroyer and Builder". The New Republic. 3 Mayıs 2012. 12 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2013.
- ^ Scruton, Roger (2002). Spinoza: A Very Short Introduction. OUP Oxford. s. 144. ISBN 978-0-19-280316-0. 6 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2020.
- ^ Stewart, Matthew (2007). The Courtier and the Heretic: Leibniz, Spinoza, and the Fate of God in the Modern World. W. W. Norton & Company. s. 352. ISBN 978-0393071047. 16 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2020.