Geert Wilders

Geert Wilders
2019'da Wilders
Özgürlük Partisi Genel Başkanı
Görevde
Makama geliş 22 Şubat 2006
Yerine geldiği	Makam oluşturuldu
Temsilciler Meclisi'nde Özgürlük Partisi Lideri
Görevde
Makama geliş 23 Kasım 2006
Yerine geldiği	Makam oluşturuldu
Temsilciler Meclisi Üyesi
Görevde
Makama geliş 26 Temmuz 2002
Görev süresi 25 Ağustos 1998 - 23 Mayıs 2002
Kişisel bilgiler
Doğum	Geert Wilders 6 Eylül 1963 (61 yaşında) Venlo, Hollanda
Vatandaşlığı	Hollanda
Partisi	PVV (2006-günümüz)
Diğer siyasi bağlantıları	VVD (1998-2004) Bağımsız (2004-2006)
Evlilik(ler)	Krisztina Márfai (e. 1992)
Yaşadığı yer	Lahey, Hollanda
Bitirdiği okul	Hollanda Açık Üniversitesi
Mesleği	Siyasetçi · senarist
Dini	Agnostik
Resmî site	geertwilders.nl

Geert Wilders (Felemenkçe telaffuz: [ˈɣeːrt ˈʋɪldərs]; d. 6 Eylül 1963), 2006 yılında kurduğu Özgürlük Partisi'ne (PVV) liderlik eden Hollandalı siyasetçidir.^[1][2] Kendisi aynı zamanda partinin Temsilciler Meclisi'ndeki lideridir ve 1998'den bu yana parlamento koltuğunda oturmaktadır.

Wilders, 2004 yılında ayrıldığı Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi (VVD) ve Hristiyan Demokrat Temayül'ün (CDA) bir azınlık hükûmeti olan ilk Rutte kabinesinin 2010 yılında kurulmasında müzakerelere aktif olarak katıldı ve PVV ile bu partiler arasında bir "hoşgörü anlaşması" ile sonuçlandı. Wilders, önerilen bütçe kesintileri konusunda kabine ile yaşadığı anlaşmazlıkları gerekçe göstererek 2012 yılında partisinin parlamento desteğini geri çekti.^[3] Wilders en çok popülizmi, göçmen karşıtlığı, İslam karşıtlığı, Avrupa şüpheciliği^[4] ve Kremlin ile ilişkileri ile tanınmaktadır.^[5] Görüşleri onu Hollanda'da ve yurtdışında tartışmalı bir figür haline getirdi. 2004 yılından bu yana her zaman silahlı polis tarafından korunmaktadır.^[6]

Roma Katoliği olarak yetiştirilen Wilders, reşit olduğunda kiliseden ayrıldı. Genç bir yetişkin olarak İsrail ve Arap dünyasına yaptığı seyahatler siyasi görüşlerinin şekillenmesine önemli ölçüde yardımcı oldu.^[7] Wilders, muhafazakâr-liberal VVD için konuşma yazarı olarak çalıştı; daha sonra 1990'dan 1998'e kadar parti lideri Frits Bolkestein'ın parlamento asistanı olarak görev yaptı. 1997'de Utrecht belediye meclisine girdi. Ertesi yıl Temsilciler Meclisine girdi. Partinin Türkiye'nin Avrupa Birliği üyeliğine ilişkin tutumundaki uzlaşmaz farklılıkları gerekçe göstererek 2004 yılında VVD'den ayrıldı ve kendi partisi olan Özgürlük Partisi'ni kurdu. Wilders, "Hollanda'nın İslamlaşması" olarak gördüğü durumu durdurmak için kampanya yürüttü. Kur'an-ı Kerim'i Kavgam ile karşılaştırdı ve kitabın Hollanda'da yasaklanması için kampanya yürüttü.^[8][9] Müslüman ülkelerden göçün durdurulmasını ve yeni camilerin inşasının yasaklanmasını savunmaktadır.^[10] Wilders, 2008 yılında İsrail'de düzenlenen ve cihadın tehlikelerinin tartışıldığı Facing Jihad Konferansı'nda konuşmacı olarak yer aldı ve Hollanda şehirlerinde azınlıklar tarafından uygulanan ve "sokak terörü" olarak adlandırdığı teröre karşı sert bir tavır alınması çağrısında bulundu.^[11] İslam hakkındaki görüşlerini içeren 2008 tarihli tartışmalı filmi Fitne, uluslararası ilgi gördü ve aşırı eleştirilere maruz kaldı. Filminde izinsiz içerik kullanıldığı için partisine de dava açıldı.^[12] Medyada popülist olarak tanımlandı^[13][13][14] ve aşırı sağcı olarak etiketlendi.^[15][16][17] Ayrıca medya tarafından İslam düşmanı olarak da tanımlandı.^[18][19] Wilders, aşırı sağcı olarak etiketlenmeyi reddetmekte ve kendisini sağcı bir liberal olarak görürken "yanlış sağcı faşist gruplarla ilişkilendirilmek" istemediğini söylemektedir.^[20] Wilders son dönemde Fransız Ulusal Cephesi'nden Marine Le Pen'in yanı sıra Avusturya'nın Özgürlük Partisi, İtalya'nın Lega Nord'u ve Belçika'nın Vlaams Belang'ı ile birlikte çalıştı.^{[21][22][23][24]}

1. ^ Mock, Vanessa (11 Haziran 2010). "Wilders makes shock gains in Dutch elections". The Independent. Londra. 7 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2010. 
2. ^ Castle, Stephen (5 Ağustos 2010). "Dutch Opponent of Muslims Gains Ground". The New York Times. Netherlands. 7 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2011. 
3. ^ "Dutch prime minister says government austerity talks collapse". The Washington Post. Associated Press. 20 Nisan 2012. 22 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2012. 
4. ^ Traynor, Ian (17 Şubat 2008). "'I don't hate Muslims. I hate Islam,' says Holland's rising political star". The Guardian. Londra. 1 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2009. 
5. ^ "Putin's propagandists cheer Geert Wilders' Dutch election win". POLITICO (İngilizce). 23 Kasım 2023. 23 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2024. 
6. ^ "Wilders kan zich vrijheid nauwelijks herinneren". nos.nl (Felemenkçe). 4 Mayıs 2015. 3 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. 
7. ^ Traufetter, Gerald (27 Mart 2008). "A Missionary with Dark Visions". Der Spiegel. 7 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2009. 
8. ^ "Surge for Dutch anti-Islam Freedom Party". BBC News (İngilizce). 9 Haziran 2010. 14 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024. 
9. ^ "Nancy Graham Holm: Three Questions to Ask Geert Wilders about Anti-Islam Hate Speech". Huffington Post. ABD. 22 Nisan 2011. 9 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2011. 
10. ^ Hardy, Roger (28 Nisan 2010). "Dutch Muslim women striving to integrate". BBC News. British Broadcasting Corporation. 7 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2014. Mr Wilders wants the authorities to halt all immigration from Muslim countries. 
11. ^ "PVV: Leger inzetten tegen straatterreur Gouda" (Felemenkçe). Elsevier.nl. 15 Eylül 2008. 10 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2010. 
12. ^ "JP-tegner klar til sag mod Wilders" (Danca). 7 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2017. 
13. ^ ^{a b} West, Ed (30 Ocak 2010). "Geert Wilders is not 'far Right'". The Daily Telegraph. Londra. 9 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2010. 
14. ^ "Rechtspopulist Wilders in Monschau nicht willkommen". General-anzeiger-bonn.de. 16 Mart 2010. 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2010. 
15. ^ Rothwell, James (15 Mart 2017). "Dutch election: Polls open as far-right candidate Geert Wilders takes on Mark Rutte". The Telegraph. 12 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2017. 
16. ^ "Geert Wilders, Dutch Far-Right Leader, Is Convicted of Inciting Discrimination". The New York Times. 9 Aralık 2016. 7 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2017. 
17. ^ Gosden, Emily (11 Şubat 2009). "Far-right Dutch MP Geert Wilders vows to defy UK ban". The Times. Londra. 4 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2009. 
18. ^ "How Geert Wilders Became America's Favorite Islamophobe". Foreign Policy. 1 Mart 2017. 15 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2023. 
19. ^ "Geert Wilders, the Islamophobe some call the Dutch Donald Trump, explained". Vox. 15 Mart 2017. 31 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2023. 
20. ^ "In quotes: Geert Wilders". BBC. 4 Ekim 2010. 7 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2011. 
21. ^ "PVV: Wilders and Le Pen join forces on anti-EU group". EU Observer. 14 Kasım 2013. 7 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2015. 
22. ^ "Le Pen and Wilders forge plan to 'wreck' EU from within". The Guardian. 13 Kasım 2013. 7 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2015. 
23. ^ "Buoyant Le Pen seeks more allies for Eurosceptic group in Brussels". The Guardian. 28 Mayıs 2014. 7 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2015. 
24. ^ "Le Pen and Wilders fail to form anti-EU bloc". BBC. 24 Haziran 2014. 25 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2015.