Katar دولة قطر Devletü'l Katar Katar Devleti | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||
| Başkent ve en büyük şehir | Doha 25°18′K 51°31′D / 25.300°K 51.517°D | ||||||
| Resmî dil(ler) | Arapça | ||||||
| Etnik gruplar (2015) |
| ||||||
| Demonim | Katarlı | ||||||
| Hükûmet | Üniter anayasal mutlak monarşi | ||||||
| |||||||
| Tarihçe | |||||||
| |||||||
| Yüzölçümü | |||||||
• Toplam | 11.586 km2 (164.) | ||||||
• Su (%) | önemsiz miktar | ||||||
| Nüfus | |||||||
• 2021 tahminî | 2.660.788[2] (139..) | ||||||
• 2010 sayımı | 1.699.435[3] | ||||||
• Yoğunluk | 176/km2 (76.) | ||||||
| GSYİH (SAGP) | 2023 tahminî | ||||||
• Toplam | $273,04 milyar[4] (60..) | ||||||
• Kişi başına | $97.262[4] (4..) | ||||||
| GSYİH (nominal) | 2023 tahminî | ||||||
• Toplam | $166,03 milyar[4] (54..) | ||||||
• Kişi başına | $59.143[4] (10..) | ||||||
| Gini (2007) | 41.1[5] orta | ||||||
| İGE (2022) |  0.855[6]çok yüksek · 42. | ||||||
| Para birimi | Katar riyali (QAR) | ||||||
| Zaman dilimi | UTC+3 (AST) | ||||||
| Trafik akışı | sağ | ||||||
| Telefon kodu | 974 | ||||||
| ISO 3166 kodu | QA | ||||||
| İnternet alan adı | .qa قطر. | ||||||
Katar (Arapça: قطر, Katar), resmî adıyla Katar Devleti (Arapça: دولة قطر, Devletü'l Katar), Arap Yarımadası'nın doğusunda bulunan bir Basra Körfezi ülkesidir.[7][8] Tek kara sınır komşusu Suudi Arabistan olup, diğer tarafları Basra Körfezi ile çevrilidir.[8] Kuzeybatısında Bahreyn, batı ve güneyinde Suudi Arabistan, doğusunda Birleşik Arap Emirlikleri ve kuzeyinde İran bulunur.[8]
Ülkenin başkenti ve en büyük şehri Doha'dır. Ülkenin nüfusunun %80'i başkentte yaşamaktadır. Toprakların geri kalan kısmı deniz seviyesinden alçakta bulunan çölle kaplıdır.
Ülke Irsî monarşi ile yönetilmektedir. Ülkenin yönetimi Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı ile 1868 yılında Muhammed bin Sani'nin imzaladığı antlaşmayla Sani Hanedanı'nına verilmiştir. Osmanlı İmparatorluğu kontrolünden çıktıktan sonra İngiliz himayesine giren bölge 1971 yılında bağımsız olmuştur. Ülkenin güncel emiri Temim bin Hamed es-Sani ülkenin anayasasına göre yargı ve yürütmenin başıdır. Bakanları ve hükümeti tayin etme yetkisine sahiptir. Ülkenin meclisi yasa iptal etme ve sınırlı da olsa bakanı görevden alma yetkisine sahiptir. Nüfusu yaklaşık 2.6 milyon olan ülkede sadece 313.000 kişi Katar vatandaşı iken geri kalan 2.3 milyon kişi yabancı ülkelerden çalışmaya gelen gurbetçilerden oluşur. Ülkenin resmi dini İslam'dır. Resmî dili Arapçadır. 2,66 milyon nüfusu olan Katar, artan petrol fiyatları ve sahip olduğu doğalgaz rezervleri sayesinde, 2023 yılında kişi başına düşen gelire göre dünyanın 4. zengin ülkesidir.[4] Katar, Orta Doğu'daki diğer bütün körfez ülkelerinde olduğu gibi ekonomik olarak hızla gelişmektedir.
Günümüzde Orta güç'te bir ülke olarak sınırlandırılan Katar, sahip olduğu Al Jazeera yayın grubu sayesinde Arap dünyasına ve Arap Baharı'na etki edebilen ülke olarak bilinmektedir. Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi üyesi olan devletin insan hakları karnesi ise çeşitli yabancı kuruluşlarca örgütlenme özgürlüğü, ifade özgürlüğü, basın özgürlüğü, işçi hakları gibi konularda zayıf olarak değerlendirilmektedir.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ "Population structure". Ministry of Development Planning and Statistics. February 2021. 8 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Populations". Qsa.gov.qa. 9 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2010.
- ^ a b c d e "Uluslararası Para Fonu 2023 GYSİH Tahminleri". Dünya Ekonomi Tahmini. Uluslararası Para Fonu. 10 Ekim 2023.
- ^ "GINI index". World Bank. 2 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2013.
- ^ "Human Development Report 2023/2024" (PDF) (İngilizce). Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı. 13 Mart 2024. 13 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2014.
- ^ a b c Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410.