Volfgang Amadey Motsart | |
---|---|
![]() | |
Tavalludi |
27-yanvar 1756-yil |
Vafoti |
5-dekabr 1791-yil (35 yoshda) Vena |
Fuqaroligi | Prince-Archbishopric of Salzburg |
Otasi | Leopold Motsart |
Onasi | Anna Mariya Motsart |
Volfgang Amadey Motsart (nemischa: Wolfgang Amadeus Mozart; 1756-yil 27-yanvar – 1791-yil 5-dekabr) Klassik davrning nufuzli bastakori. Qisqa umr koʻrishiga qaramay, oʻz davrining deyarli barcha Gʻarb klassik janrlarini ifodalovchi 800 dan ortiq asarlarni yaratdi. Ushbu kompozitsiyalarning aksariyati simfonik, konsert, kamera, opera va xor repertuarining choʻqqilari sifatida tan olingan. Motsart Gʻarb musiqasi tarixidagi eng buyuk bastakorlardan biri sifatida eʼtirof etilgan[1], uning musiqasi oʻzining „melodik goʻzalligi, nafisligi, uygʻunlik va teksturaga boyligi“ bilan hayratga soladi[2].
Zalsburgda tavallud topgan, keyin Muqaddas Rim imperiyasida va hozirgi Avstriyada bolalik vaqtlari oʻtgan. Motsart bolaligidanoq ajoyib qobiliyatini namoyon etdi. Besh yoshida u pianino va skripka chalishni yaxshi bilgan, musiqa bastalashni boshlagan va Yevropa qirolligi oldida chiqish qilgan. Otasi uni Yevropa boʻylab katta gastrol safarlariga, soʻngra Italiyaga uch marotaba sayohatga olib bordi. 17 yoshida u Zalsburg sudida musiqachi boʻlgan, ammo bunga qoniqmasdan, yaxshiroq lavozim izlab sayohat qilgan.
1781-yilda Venaga tashrif buyurganida, Motsart Zalsburgdagi lavozimidan chetlashtirildi. U Vena shahrida qoldi, u yerda katta shon-shuhratga erishdi, ammo moliyaviy jihatdan qiyin ahvolda edi. U yerda oʻqishning soʻnggi yillarida u oʻzining koʻplab mashhur simfoniyalari, konsertlari va operalarini yaratdi.