Back Эйлер, Леонард ADY Leonhard Euler AF Leonhard Euler ALS ሌዮናርድ ኦይለር AM Leonhard Euler AN ليونهارت أويلر Arabic أويلر ARY ليونارد يولر ARZ লিঅ'নাৰ্ড অইলাৰ AS Leonhard Euler AST
Leonhard Euler | |
|---|---|
 Chân dung Leonhard Euler do Johann Georg Brucker vẽ (khoảng 1756) | |
| Sinh | 15 tháng 4 năm 1707 Basel, Liên bang Thụy Sĩ |
| Mất | 18 tháng 9 năm 1783 (76 tuổi) [lịch cũ 7 tháng 9] Sankt-Peterburg, Đế quốc Nga |
| Trường lớp | Đại học Basel (MPhil) |
| Nổi tiếng vì | Số Euler, Đẳng thức Euler, Phương pháp Euler (sai phân) |
| Phối ngẫu | Katharina Gsell (cưới 1734–bà mất1773) Salome Abigail Gsell (cưới 1776–ông mất1783) |
| Sự nghiệp khoa học | |
| Ngành | Toán học, vật lý học |
| Nơi công tác | Viện Khoa học Đế quốc Nga Viện Hàn lâm Khoa học Phổ |
| Luận án | Dissertatio physica de sono (Luận văn vật lý về âm thanh) (1726) |
| Người hướng dẫn luận án tiến sĩ | Johann Bernoulli |
| Các nghiên cứu sinh nổi tiếng | |
| Chữ ký | |
 | |
| Một phần của loạt bài về |
| hằng số toán học e |
|---|
 |
| Tính chất |
| Ứng dụng |
| Định nghĩa e |
| Con người |
| Chủ đề liên quan |
| Giải tích toán học → Giải tích phức |
| Giải tích phức |
|---|
 |
| Số phức |
| Hàm số phức |
| Lý thuyết cơ bản |
| Nhân vật |
Leonhard Euler (/ˈɔɪlər/ OY-lər,[a] tiếng Đức: [ˈleːɔnhaʁt ˈɔɪ̯lɐ] ⓘ; 15 tháng 4 năm 1707 – 18 tháng 9 năm 1783) là một nhà toán học, nhà vật lý học, nhà thiên văn học, nhà lý luận và kỹ sư người Thụy Sĩ. Ông đã có những khám phá quan trọng và có ảnh hưởng trong nhiều ngành toán học, như vi tích phân và lý thuyết đồ thị, đồng thời có những đóng góp tiên phong cho một số ngành như tô pô và lý thuyết số giải tích. Ông cũng giới thiệu nhiều thuật ngữ và ký hiệu toán học hiện đại, đặc biệt cho ngành giải tích toán học, nổi bật là khái niệm hàm số toán học.[5] Ông cũng được biết đến với những nghiên cứu về cơ học, thủy động lực học, quang học, thiên văn học và lý thuyết âm nhạc.[6]
Euler là một trong những nhà toán học nổi tiếng nhất của thế kỷ 18 và được coi là một trong những nhà toán học vĩ đại nhất trong lịch sử. Ông cũng được nhiều người coi là nhà toán học có năng suất nhất mọi thời đại. Sau khi ông qua đời, các công trình của ông được tập hợp lại trong quyển "Leonhard Euler Opera Omnia" gồm 85 quyển cỡ lớn với hơn 40.000 trang,[7] (ước tính một người phải làm việc khoảng 40 năm mới có thể ghi lại lượng công trình này). Ông đã dành phần lớn cuộc đời của mình ở Saint Petersburg, Nga, và Berlin, khi ấy là thủ đô của nước Phổ. Một nhận xét của Pierre-Simon Laplace đã thể hiện ảnh hưởng của Euler đối với toán học: "Hãy đọc Euler, đọc Euler đi, ông ấy là bậc thầy của tất cả chúng ta."[8][9] Tên của ông đã được đặt cho một miệng núi lửa trên Mặt Trăng và cho tiểu hành tinh 2002 Euler.
- ^ “Euler”. Oxford English Dictionary (ấn bản thứ 2). Oxford University Press. 1989.
- ^ “Euler”. Merriam–Webster's Online Dictionary. 2009. Lưu trữ bản gốc ngày 25 tháng 4 năm 2009. Truy cập ngày 5 tháng 6 năm 2009.
- ^ “Euler, Leonhard”. The American Heritage Dictionary of the English Language (ấn bản thứ 5). Boston: Houghton Mifflin Company. 2011. Lưu trữ bản gốc ngày 4 tháng 10 năm 2013. Truy cập ngày 30 tháng 5 năm 2013.
- ^ Higgins, Peter M. (2007). Nets, Puzzles, and Postmen: An Exploration of Mathematical Connections. Oxford University Press. tr. 43. ISBN 978-0-19-921842-4.
- ^ Dunham 1999, tr. 17
- ^ Saint Petersburg (1739). "Tentamen novae theoriae musicae ex certissimis harmoniae principiis dilucide expositae".
- ^ “Leonhard Euler - Sức mạnh trí tuệ kỳ diệu”. Báo Tin tức. ngày 18 tháng 9 năm 2014.
- ^ Dunham 1999, p. xiii "Lisez Euler, lisez Euler, c'est notre maître à tous."
- ^ Gugliemo Libri (1846), trang 51 viết: "(... we would recall that Laplace himself,... never ceased to repeat to young mathematicians these memorable words that we heard from his own mouth: 'Read Euler, read Euler, he is our master in everything.)", tạm dịch: "(... chúng ta sẽ nhớ lại rằng chính Laplace,... miệng ông ấy không bao giờ lặp lại với các nhà toán học trẻ những từ ngữ đáng nhớ ấy:" Hãy đọc Euler, đọc Euler đi, ông ấy là bậc thầy của chúng ta trong mọi lĩnh vực.)"
Lỗi chú thích: Đã tìm thấy thẻ <ref> với tên nhóm “lower-alpha”, nhưng không tìm thấy thẻ tương ứng <references group="lower-alpha"/> tương ứng