Repubblica di San Marino (Initalyano)
| |
---|---|
Kahamutang han San Marino (lunghaw) ha kontinente nga Europeo (masirom nga abohon) — [Legend] | |
Pamunuan |
San Marino 43°56′N 12°26′E / 43.933°N 12.433°E |
Gidako-i nga panimungto |
Dogana 43°58′52.57″N 12°29′22.2″E / 43.9812694°N 12.489500°E |
Opisyal nga mga pinulungan | Initalyano |
Ethniko nga mga grupo | Mga Italyano |
Relihiyon | Katolisismo Romano |
(Mga) Tawag hin tawo | Sammarinese |
Kagamhanan | Unitaryo nga parlamentaryo nga direktoryal nga repúblika |
Enrico Carattoni Matteo Fiorini | |
Magbabalaod | Parlamento han San Marino |
Paglugaríng | |
• tikang han Imperyo Romano | 3 Septyembre 301 ADa |
8 Oktubre 1600 | |
Langyab | |
• Bug-os | 61.2 km2 (23.6 sq mi)[1] (191st) |
• Katubigan (%) | 0 |
Kamolupyohan | |
• 2016 (Hulyo) estimate | 33,285[1] (ika-216) |
• Densidad | 520/km2 (1,346.8/sq mi) (ika-23) |
GDP (PPP) | 2017 nga banabana |
• Bug-os | $2.09 ka bilyon[3] (ika-175) |
• Per capita | $60,651[3] (ika-11) |
GDP (nominal) | 2017 nga banabana |
• Bug-os | $1.55 ka bilyon[3] (ika-174) |
• Per capita | $44,947[3] (ika-13) |
HDI (2013) |
0.875[4] hataas hin duro · ika-26 |
Salapi | Euro (EUR) |
Zona hin oras | UTC+1 (CET) |
• Summer (DST) | UTC+2 (CEST) |
Dapit hin pagmanehar | tuo |
Kodigo hin pagtawag | +378 (+39 0549 pagtawag via Italya) |
ISO 3166 nga kodigo | SM |
Internet TLD | .sm |
An San Marino (Initalyano: [san maˈriːno]) nga an opisyal nga ngaran Republika han San Marino[1][2] (Initalyano: Repubblica di San Marino) nga agsob liwat tawagon nga Serenissima nga Republika han San Marino[2] (Initalyano: Serenissima Repubblica di San Marino) usá nga gin-enklave nga mikrostate nga ginpalibotan han Italya, nga nahamutang ha Italyano nga Peninsula ha dumagsaan nga dapit han Kabugkiran Apenino. An kadako hiní mga 61 km2 (24 sq mi) là, nga mayda kamolupyohan nga 33,562.[6] An pamunuan o kapital hini an Syudad han San Marino ngan an gidako-i nga syudad hini Serravalle. An San Marino amo an mayda gigamayi nga kamolupyohan han tanan nga api han Konseho han Europa.
An nasod nagkuha han ngaran tikang kan Marino, usá nga herrero (stonemason) nga tikang han Romano nga kolonya ha purô han Rab, nga nahamutang han yanâ-nga-adlaw nga Croatia. Han A.D. 257, binmulig hi Marino han pagtukod hin utro han mga muralya o bungbong han syudad han Rimini katapos han paggub'a hini han mga Liburniano nga mga pirata. Nagpadayon hi Marino pagtukod han naglulugaríng nga monastiko nga komunidad ha Bukid Titano han A.D. 301; amo nga, an San Marino mayda pag-angkon nga amo an gima-iha-i nga soberano nga estado ngan amo gihapon an gima-iha-i nga konstitusyonal nga republika.[7]
Gindudumara an San Marino han Batakan-Balaod han San Marino (Leges Statutae Republicae Sancti Marini), usá nga serye hin unom nga libro nga ginsurat ha Linatin han urhe nga ika-16 nga gatostuig, nga nagtutugon han sistema politika han nasod, ha iba nga mga butang. An nasod ginkikitâ nga amo an mayda gisayohi nga sinurat nga mga dokumento hin pan-gobyernohan, o batakan-balaod, nga ginagamit pa yanâ.[8]
Natapos an ekonomiya han nasod ha pananalapî, industriya, mga serbisyo ngan turismo. Usá iní han mga girikohi nga nasod ha kalibutan kun sukdon an GDP (per capita), nga mayda ihap nga maikukumpara han pinakamadukwag nga mga Europeo nga mga rehiyon. Ginkikita an San Marino nga mayda hataas in kamadig-on nga ekonomiya, upod hin usá nga gihamubo-i nga mga ihap hin pagkadesempleado o pagkawaray-trabaho ha Europa, waray nasodnon nga utang ngan in surplus ha budget.[1] Amo ini an nag-uusá nga nasod nga darudamo hin mga sarakyan kaysa hin katawhan. Ha ilarom hin paglantaw nga diplomátiko, sunod han pag-uná han Italya, usá ini han mga namumutnga nga api han grupo nga Uniting for Consensus[9].