Sol

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Articlo d'os 1000
Sol ☉
Imachen d'o sol en longarias d'onda d'o visible
Caracteristicas orbitals
Distancia
ta a Tierra:
150000000km
Perihelio: 32' 35,64"
Afelio: 31' 31,34"
Periodo orbital arredol
d'o centro galactico:
2,2 × 108 anyos
Caracteristicas fisicas
Diametro equatorial: 1.392.000 km
Superficie: 6,09 × 1012 km²
Volumen: 1,41 × 1018 km³
Masa: 1,9891 × 1030 kg
Densidat meya: 1411 kg/m³
Gravedat superficial: 274 m/s² (27,9 g)
Periodo de rotación: 27d 6h 36min
Luminosidat: 3,827 × 1026 W
Temperatura:
 • Superficie: 6 × 103 K
 • Corona: 5 × 106 K
 • Nuclio: ~1,36 × 107 K
Caracteristicas d'a fotosfera
Hidrocheno 73,46%
Helio 24,85%
Oxicheno 0,77%
Carbonio 0,29%
Fierro 0,16%
Neón 0,12%
Nitrocheno 0,09%
Silicio 0,07%
Magnesio 0,05%
Ixufre 0,04%
Ta atros usos d'ista parola, se veiga Sol (desambigación).

O Sol (d'o latín sol, -is)[1] ye a estrela d'o sistema planetario en o cual se troba a Tierra; por ixo, ye a mas amanada a la Tierra y o estrel con mayor brilo aparent. A suya presencia u ausencia en o cielo determinan, respectivament, o día y a nueit. A enerchía radiada por o Sol l'aproveitan os sers fotosinteticos, que constituyen l'alacet d'a cadena trofica, estando asinas a prencipal fuent d'enerchía d'a vida. Tamién alporta a enerchía que mantién en funcionamiento os procesos climaticos. O sol ye una estrela que se troba en a fase denominata secuencia prencipal, con un tipo espectral G2, que se formó fa bels 5.000 millons d'anyos y i remanirá, en a secuencia prencipal, por atros 5.000 millons d'anyos. O Sol, de conchunta con a Tierra y toz os cuerpos celestes que orbitan arredol d'él, forman o Sistema Solar.

Encara que ye una estrela meyana, ye a unica que se puet veyer a suya forma a simpla vista, con un diametro angular de 32' 35" d'arco en o perihelio y 31' 31" en l'afelio, o que fa un diametro meyo de 32' 03". Casualment, as grandarias y distancias d'o Sol y a Luna son tals que se veyen, alto u baixo, con a mesma grandaria aparent en o cielo. Isto permite una ampla gama de eclixes solars distintos (totals, anulars u parcials).

  1. (es) Francho Nagore Laín: Vocabulario de la Crónica de San Juan de la Peña (versión aragonesa, s. XIV), Universidat de Zaragoza, 2021, ISBN 978-84-1340-315-1, p.420

Sol

Dodaje.pl - Ogłoszenia lokalne