Antinatalizm

Antinatalizm (q.yun. ἀντί — «əks», lat. natalis — «doğulma») — həyatın başlanğıcını mənfi qiymətləndirən və hər hansı bir şəraitdə çoxalmanın mənfi qiymətləndirilməsi də daxil olmaqla, bəzi hallarda qeyri-etik hesab olunan bir sıra fəlsəfi və etik mövqelər (məsələn, bioetik filosof David Benatarın mövqeyi). Bir sıra fəlsəfi və əxlaqi mövqelər kimi anti-natalizm anlayışı demoqrafiyada antalitizm anlayışından (burada eyni sözlə həddindən artıq populyarlıq probleminin praktik həlli nəzərdə tutulur) və doğuş səviyyəsinin məhdudlaşdırılması siyasətindən fərqləndirilməlidir; antinatalizmi ayrıca uşaqsızlıq fərdi seçimindən (xüsusən bəzi ekoloji təşəbbüslərdə) ayırmaq lazımdır.

Antalizm fəlsəfəsinin bəzi elementlərini Artur Şopenhauer, Eduard fon Hartman^[1], Peter Vessel Zapffe^[2], Lüdviq Vitgenşteyn^[3] bölünmüşdürlər.

Antinatalizmin növləri həm onu ​​dəstəkləmək üçün istifadə olunan arqumentlərdən (xeyriyyəçi, ekoloji), həm də şiddət dərəcəsindən (radikal, situativ) asılı olaraq fərqlənə bilər^[4]. Antinatalizm hər hansı bir xüsusi etik sistemə bağlı deyildir; anti-natalizmin tərəfdarları, hətta anti-natalizm etikasının daha sərt dəyişikliyində də spesifik antinatalist mövqelərin müxtəlifliyini təyin edən geniş etik yanaşmaların nümayəndələri ola bilərlər.

1. ↑ Ken Coates. Anti-Natalism: Rejectionist Philosophy from Buddhism to Benatar. First Edition Design Publishing. 2016-07-26. ISBN 9781506902401.
2. ↑ Статья «The view from mount Zapffe» Arxivləşdirilib 2011-09-27 at the Wayback Machine, в которой сказано о том, что Цапффе намеренно жил и умер бездетным, как и учил (ing.)
3. ↑ Эдвард Кантерян. Людвиг Витгенштейн. Москва: Ad Marginem. 2016.
4. ↑ Elizabeth Brake, Joseph Millum. Parenthood and Procreation (The Stanford Encyclopedia of Philosophy). Metaphysics Research Lab, Stanford University. Edward N. Zalta. 2018.