Back Land Brandenburg ALS ብራንደንቡርክ AM Brandemburgo AN Brandenburg ANG براندنبورغ Arabic براندنبورج ARZ Brandemburgu AST Brandenburg suyu AY Brandenburq AZ براندنبورق AZB
- Hierdie bladsy handel oor die deelstaat Brandenburg, vir die stad in Brandenburg, sien Brandenburg an der Havel.
| Landsvlag | Landswapen |
|---|---|
|
|
| (Besonderhede | (Besonderhede) |
| Basiese gegewens | |
| Ampstaal: | Duits, Neder-Sorbies,[1] Nederduits[2] |
| Hoofstad: | Potsdam |
| Stigting: | 3 Oktober 1990 |
| Nieamptelike volkslied: | Märkische Heide, märkischer Sand |
| Oppervlakte: | 29 654,16 vk km (5de) |
| Bevolking: | 2 581 667[3] (10de) (31 Desember 2023) |
| Bevolkingsdigtheid: | 87 inwoners / km² (15de) |
| BBP - Totaal (11de) - % Verandering teenoor vorige jaar - per inwoner |
2023 97,477 miljard €[4] 9,9% (2022) 37 757 € |
| Totale skuldlas: | 19,718 miljard €[5] (30 Junie 2024) |
| Skuldlas per inwoner: | 7 638 € (30 Junie 2024) |
| Werkloosheidsyfer: | 6,1%[6] (November 2024) |
| ISO 3166-2: | DE-BB
|
| Amptelike webwerf: | www.brandenburg.de |
| Politiek | |
| Eerste minister: | Dietmar Woidke (SPD) (sedert 28 Augustus 2013) |
| Regerende partye: | SPD en BSW |
| Setels in die parlement (Landtag) (88 setels) (2019: 88 setels): |
SPD 32 (2019: 25) AfD 30 (23) CDU 12 (15) BSW 14 (–) |
| Laaste verkiesing: | 22 September 2024 |
| Volgende verkiesing: | 2029 |
| Parlementêre verteenwoordiging | |
| Stemme in die Federale Raad (Bundesrat): | 4 (van 69) |
| Kaart | |
 | |
Brandenburg (Duits: [ˈbʁandn̩ˌbʊʁk] ; Nederduits: Bramborg/Brannenborg; Neder-Sorbies: Bramborska), amptelik die Deelstaat Brandenburg (Land Brandenburg, afkorting: BB; Land Brannenborg; Kraj Bramborska), is 'n deelstaat in die noordooste van Duitsland. Die administratiewe hoofstad en grootste stad is Potsdam. Brandenburg grens in die ooste aan Pole, in die suide aan die deelstaat Sakse, in die weste aan die deelstaat Sakse-Anhalt, in die uiterste weste langs 'n klein deel van die Elbe se rivierloop aan die deelstaat Nedersakse en in die noorde aan Mecklenburg-Voorpommere. Die Duitse hoofstad Berlyn, wat 'n eie deelstaat vorm, word volledig deur Brandenburg omring.
Brandenburg se wisselvallige geskiedenis word in historiese bronne gedokumenteer wat sowat tien eeue terugstrek. Die land se status en grense was voortdurend aan veranderinge onderworpe. So het Brandenburg aanvanklik as markgraafskap bestaan, om later 'n keurvorstedom, die kerngebied van Pruise en een van sy provinsies en uiteindelik 'n deelstaat van die Duitse Demokratiese Republiek (DDR) te word wat reeds vyf jaar ná sy stigting in 1947 weer ontbind en in drie administratiewe distrikte – Potsdam, Frankfurt (Oder) en Cottbus – omgeskep is. Met die hereniging van Wes- en Oos-Duitsland op 3 Oktober 1990 het Brandenburg sy vorige status herwin om een van die sestien deelstate van die Federale Republiek Duitsland te word.
Brandenburg is ten opsigte van sy oppervlakte die grootste van vyf nuwe oostelike deelstate wat op die gebied van die voormalige DDR gevorm is. Sy infrastruktuur is veral op Berlyn gerig, wat soos 'n eiland in die hart van Brandenburg lê. So word na Brandenburg dikwels as 'n deelstaat sonder geografiese hartland verwys.[8]
Saam met Berlyn vorm Brandenburg die metropolitaanse gebied (Duits: Metropolregion) Berlyn-Brandenburg, en ook die welvarendste nedersettings van Brandenburg is in die omgewing van Berlyn geleë. Baie voormalige bewoners van die Duitse hoofstad het hulle hier in die landelike groen gordel gevestig.
Die periferie van Brandenburg word deur yl bevolkte gebiede gekenmerk, wat veral op die landbou steun, soos Prignitz, Fläming, Spreewald, Oderbruch of Uckermark. In die omgewing van die stad Cottbus in die suidooste lê uitgestrekte dagboumyngebiede, waar groot hoeveelhede bruinkool vir die termiese kragsentrales van die gebied ontgin word.
Op die oog af is Brandenburg met meer as 3 000 mere en sowat 33 000 kilometer se rivierlope een van die waterrykste deelstate van Duitsland. Maar ondanks hierdie groot hoeveelhede oppervlakwater is daar 'n tekort aan grondwater, en die gebied ontvang in vergelyking met ander deelstate 'n lae reënval. Brandenburg is bowendien 'n sanderige streek waar die grond sonder aangepaste landboumetodes meestal te arm is vir intensiewe boerdery.
- ↑ (de) Verfassung des Landes Brandenburg – Artikel 25 BbgVerf „Rechte der Sorben/Wenden, besoek op 11 Oktober 2016.
- ↑ (de) Elisabeth Berner: Vertreders ut de Länner Bundesraat för Nedderdüütsch, besoek op 11 Oktober 2016.
- ↑ (de) "Bevölkerungsentwicklung und Bevölkerungsstand im Land Brandenburg Dezember 2023" (PDF). Statistik Berlin-Brandenburg. Junie 2024. Besoek op 17 Desember 2024.
- ↑ (de) "Bruttoinlandsprodukt von Brandenburg von 1991 bis 2023". Statista. Maart 2024. Besoek op 17 Desember 2024.
- ↑ (de) "Vorläufiger Schuldenstand der Länder". destatis. 30 Junie 2024. Besoek op 17 Desember 2024.
- ↑ (de) "Arbeitslosenquoten im November 2024 – Länder und Kreise". Statistik der Bundesagentur für Arbeit. November 2024. Besoek op 17 Desember 2024.
- ↑ (de) Initiative gegen Lichtverschmutzung – Fachgruppe Dark Sky: Sternenparks in Deutschland und Europa. Besoek op 8 November 2019
- ↑ (de) Christiane Büchner en Jochen Franzke: Das Land Brandenburg. Kleine politische Landeskunde. 5de hersiene uitgawe. Potsdam: Brandenburgische Landeszentrale für politische Bildung 2009, bl. 34