I Miotaseolaíocht na nGael, ba bhuíonta beaga leath-neamhspleácha gaiscíoch iad na Fianna. Bunaithe ar bhuíonta stairiúla den luath-mheánaois, fir agus mná óga gan talún a bhí siad, a bhí i seirbhís an ard-rí ag ruaigeadh ionróiri iasachta. Faightear iad sa tsraith seanscéalta, An Fhiannaíocht, faoi cheannas Fionn mac Cumhaill, agus ina measc go formhór baill de dhá dhream, an Chlann Bascna agus an Chlann Morna.[1]