Pasterek

Pasterek

Opilo
Latreille, 1802
Pasterek żwawy
Larwa pasterka
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	chrząszcze
Podrząd	chrząszcze wielożerne
Infrarząd	Cucujiformia
Nadrodzina	przekraski
Rodzina	przekraskowate
Podrodzina	Clerinae
Rodzaj	pasterek
Synonimy
Eupocus Illiger, 1807 Notoxus Fabricius, 1775 Opilus Latreille, 1806
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Pasterek (Opilo) – rodzaj chrząszczy z rodziny przekraskowatych.

Chrząszcze te mają wydłużone, często przypłaszczone grzbietobrzusznie ciało, w przypadku fauny środkowoeuropejskiej osiągające od 7 do 13 mm oraz ubarwione w odcieniach żółci i brązu. Głowę mają zaopatrzoną w duże oczy złożone o słabo wykrojonych przednich brzegach, głaszczki szczękowe z trójkątnymi członami szczytowymi oraz długie czułki zbudowane z jedenastu członów, z których te nasadowe są spłaszczone. Przedplecze jest węższe niż podstawa pokryw. Te zaś są płaskie i rozszerzone z tyłu. Wszystkie odnóża mają stopy złożone z czterech widocznych członów. Odwłok odznacza się redukcją szóstego sternitu^[1].

Są to owady saproksyliczne. Zarówno larwy jak i owady dorosłe są drapieżnikami, wyspecjalizowanymi w polowaniu na larwy i postacie dorosłe owadów ksylofagicznych i kambiofagicznych, w tym chrząszczach z takich grup jak kołatkowate, kózkowate, miazgowce, pustoszowate oraz ryjkowce (w tym kornikowate). Larwy pasterków przechodzą rozwój w żerowiskach kambio- i ksylofagów^[2][3][1].

Rodzaj rozprzestrzeniony jest kosmopolitycznie. Z terenu Polski odnotowano cztery gatunki (zobacz: przekraskowate Polski)^[2][1], z których trzy umieszczone zostały na Czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce (w tym jeden jako przypuszczalnie już wymarły)^[4], a jeden także w Polskiej czerwonej księdze zwierząt jako gatunek zagrożony wymarciem w tym kraju (EN)^[5].

Do rodzaju tego należą gatunki^[6]:

• Opilo abeillei Korge, 1960
• Opilo barbarus (Abeille de Perrin, 1893)
• Opilo cilicicus Hintz, 1902
• Opilo congruus (Newman, 1842)
• Opilo difficilus Schenkling, 1912
• Opilo domesticus (Sturm, 1837) – pasterek domowy
• Opilo eburneocinctus Gorham, 1878
• Opilo formosanus Schenkling, 1912
• Opilo mityatakei Yoshimichi, 2004
• Opilo mollis (Linnaeus, 1758) – pasterek żwawy
• Opilo orocastaneus Zappi & Pantaleoni, 2010
• Opilo pallidus (Olivier, 1795) – pasterek blady
• Opilo pascoii Gorham, 1876
• Opilo sordidus Westwood, 1852
• Opilo taeniatus (Klug, 1842) – pasterek wystrojony
• Opilo tilloides (Chevrolat, 1876)
• Opilo triangulus Schenkling, 1902
• Opilo variipes Chevrolat, 1874
• Opilo whitei Gorham, 1876