Slaapwandelary | ||
Klassifikasie en eksterne bronne | ||
The Somnambulist, John Everett Millais (1871). | ||
ICD-10 | F51.3 | |
DiseasesDB | 36323 | |
MedlinePlus | 000808 | |
eMedicine | article/1188854 | |
MeSH | D013009 | |
Mediese waarskuwing |
Slaapwandelary, ook bekend as somnambulisme of noktambulisme, is ’n kombinasie van slaap en wakker wees.[1] Dit word as ’n slaapsteuring geklassifiseer onder die parasomnia-familie[2] en kom voor tydens diepe slaap, wanneer die bewustheid laag is. Dit behels aktiwiteite wat gewoonlik uitgevoer word gedurende tye van volle bewustheid.
Dié aktiwiteit kan so onskuldig wees soos praat, regop sit in die bed, loop na die badkamer, eet en huis skoonmaak, of so gevaarlik soos kook, motor bestuur,[3][4] gryp na denkbeeldige voorwerpe[5] of selfs manslag.[6][7]
Hoewel slaapwandelary gewoonlik beperk is tot eenvoudige, herhaalde aksies, is daar soms berigte van mense wat ingewikkelde aksies tydens slaap uitvoer, maar die egtheid daarvan word dikwels in twyfel getrek.[8] Slaapwandelaars kan dikwels min of niks van die voorval onthou nie, omdat hulle bewustheid in ’n toestand is waar dit moeilik is om herinneringe op te roep. Hoewel hulle oë oop is, het hulle ’n glasige uitdrukking.[9] Dit kan van 30 sekondes tot 30 minute duur.[5]
Slaapwandelary kom voor tydens diepe slaap, wat deel van die nie-REM-slaapstadium is. Dit kom gewoonlik tydens die eerste derde van die nag voor, wanneer diepe slaap die prominentste is.[9] Indien dit voorkom, is dit gewoonlik net een keer per nag.[5]