Back दक्षिणी नदेबेले भाषा ANP اللغة النديبلي الجنوبية Arabic Idioma ndebele del sur AST Cənubi Ndebele dili AZ Ндебеле (език) Bulgarian Ndebeleg BR Süd-Ndebele German Southern Ndebele language English Suda Ndebela lingvo EO Idioma ndebele meridional Spanish

Suid-Ndebele

Hierdie artikel handel oor die Suid-Ndebeletaal. Vir die etniese groep van Suider-Afrika, sien Ndebeles.
Suid-Ndebele
isiNdebele
Gepraat in: Vlag van Suid-Afrika Suid-Afrika 
Gebied: Mpumalanga, Limpopo, Gauteng, Noordwes
Totale sprekers: 1,1 miljoen (moedertaal, 2011)[1]
1,4 miljoen (tweede taal in Suid-Afrika, 2002)[2]
Taalfamilie: Niger-Kongo
 Atlanties-Kongo
  Volta-Kongo
   Benue-Kongo
    Bantoïed
     Suidelike Bantoïed
      Bantoetale
       Suidelike Bantoetale
        Nguni
         Suid-Ndebele 
Skrifstelsel: Latynse alfabet 
Amptelike status
Amptelike taal in: Vlag van Suid-Afrika Suid-Afrika
Gereguleer deur: Pan-Suid-Afrikaanse Taalraad
Taalkodes
ISO 639-1: nr
ISO 639-2: nbl
ISO 639-3: nbl
Nota: Hierdie bladsy kan IFA fonetiese simbole in Unicode bevat.
Suid-Afrikaanse distrikte met 'n meerderheid van Suid-Ndebeletaliges in 2011:
██ 0–20% ██ 20–40% ██ 40–60%
██ 60–80% ██ 80–100%

Geografiese verspreiding van Suid-Ndebele in Suid-Afrika ná bevolkingsdigtheid per vierkante kilometer in 2011:
██ <1 /km² ██ 1–3 /km² ██ 3–10 /km² ██ 10–30 /km² ██ 30–100 /km²
██ 100–300 /km² ██ 300–1000 /km² ██ 1000–3000 /km² ██ >3000 /km²

Tweetalige teken in Afrikaans en Suid-Ndebele by die Pretoriase Kunsmuseum

Suid-Ndebele (meestal net Ndebele in Suid-Afrika, ook isiNdebele in Ndebele) is 'n taal in die Nguni-taalfamilie. Dit is 'n amptelike taal van Suid-Afrika waar dit deur ongeveer 1 090 000 mense as moedertaal gepraat word (2011-sensus), hoofsaaklik in Mpumalanga, Gauteng, Noordwes en die Limpopoprovinsie.

Suid-Ndebele is baie nou verband aan Swazi. In Suid-Afrika is daar dialektiese verskille tussen die taal in die noorde en die suide van die ou Transvaal, bv. in Noord-Transvaalse Ndebele word die taal Nrebele genoem, en daar is verdere dialektiese verskille tussen Suid- en Noord-Ndebele. Die laasgenoemde staan ook bekend as Matabele, is nader verwant aan Zoeloe en word in Suid-Afrika, Zimbabwe en Botswana gepraat.

In die onlangse geskiedenis word Suid-Ndebele erg gemarginaliseer: tot en met die stigting van die Ndebele Bantoestan, KwaNdebele, was mense ontmoedig om die taal in die openbaar te gebruik. Meeste sprekers verkies om Zoeloe te praat, grootliks te danke daaraan dat laasgenoemde taal in skole aangebied word. Deesdae vaar die taal beter, en geniet beter beskerming omrede sy status as amptelike taal in Suid-Afrika.

  1. ↑ "Ethnologue: Languages of the World, Seventeenth edition, Ndebele" (in Engels). Ethnologue. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Junie 2019. Besoek op 21 Januarie 2016.
  2. ↑ (en) Webb, Vic. 2002. "Language in South Africa: the role of language in national transformation, reconstruction and development." Impact: Studies in language and society, 14:78

Suid-Ndebele

Dodaje.pl - Ogłoszenia lokalne