Waterstofkarbonaat

Eienskappe

Algemeen
Naam	Waterstofkarbonaat
Ander naam	bikarbonaat
Termochemiese radius	2,07 Å [1]
${\displaystyle \Lambda _{m}^{-}}$	44,3 [Scm2/mol][2]
pKa	10,33
pKb	14-6,35= 7,65
Lys van anione

'n Waterstofkarbonaat of bikarbonaat is 'n sout wat die komplekse ioon HCO−3 bevat.

Die ioon is die geprotoneerde vorm van die karbonaat-ioon. Die sentrale koolstofatoom het 'n oksidasietoestand van +4. 'n Beskrywing van die binding in die karbonaatioon met die Lewisteorie lei tot twee sogenaamde resonansiestrukture wat aandui dat een van die bindende elektronpare nie net tussen 'n koolstof- en 'n suurstofatoom geplaas is nie, maar gedeel word deur drie atome van die ioon. 'n Beter beskrywing is moontlik met die molekulêre-orbitaalteorie en lei tot 'n bindingsorde van 1,5 vir die twee C-O bindings. In die Brønsted-teorie van sure en basisse is die waterstofkarbonaatioon die gekonjueerde basis van koolsuur en die gekonjugeerde suur van die karbonaat-ioon. Die ioon is amfiproties.

Bikaarbonate van die alkalimetale soos NaHCO₃ en KHCO₃ is oplosbaar, ander bikarbonate is dikwels in water meer oplosbaar as die ooreenkomstige karbonate.

Dit het gevolge in die natuur, veral omrede kalsiumkarbonaat, 'n belangrike mineraal, deur water wat opgeloste koolstofdioksied bevat oplosbaar gemaak kan word volgens die formule:

${\displaystyle CaCO_{3}+H_{2}O+CO_{2}\to Ca^{2+}+2HCO_{3}^{-}}$

Die opgeloste kalsium kan deur die grond syfer en in grotte soos die Kangogrotte druipsteen vorm.

By verhitting ontbind bikarbonate volgens die reaksie:

${\displaystyle 2NaHCO_{3}\to Na_{2}CO_{3}+H_{2}O+CO_{2}}$

Dit word gebruik as bakpoeier om deeg te laat oprys.

1. ↑ Thermochemical Radii of Complex Ions Helen K. Roobottom, H. Donald B. Jenkins, Jack Passmore, Leslie Glasser Journal of Chemical Education 76(11) 1999, bls. 1570
2. ↑ aqion.