Kenya

Kenya

Republic of Kenya (en)
Bandeira Brasón
Himno	Ee Mungu Nguvu Yetu
Lema	«Harambee»
Epónimo	Monte Kenya
Localización
0°06′N 38°00′L / 0.1, 38
Capital	Nairobi
Contén a división administrativa	Costa (pt) Nordeste (pt) Nyanza (pt) Província Ocidental (pt) Província Oriental (pt) Província de Nairobi (pt) Província do Vale do Rift (pt)
Poboación
Poboación	48.468.138 (2017) (83,38 hab./km²)
Lingua oficial	Lingua suahili lingua inglesa
Xeografía
Parte de	África oriental
Superficie	581.309 km²
Punto máis alto	Monte Kenya (5.199 m)
Punto máis baixo	Océano Índico (0 m)
Comparte fronteira con	Etiopía Sudán do Sur Sudán Liga Árabe Uganda Somalia Tanzania Lago Vitoria
Datos históricos
Precedido por	Kenya (1963–1964) (en)
Creación	1963
Evento clave 12 de decembro de 1963 Independencia de Kenya
Organización política
Órgano executivo	Government of Kenya (en)
• Presidente	William Ruto (2022–)
Órgano lexislativo	Parlamento do Quénia (pt) ,
Membro de	Área Continental Africana de Livre Comércio (pt) Tratado de non proliferación de armas nucleares Operación Híbrida da Unión Africana e as Nacións Unidas en Darfur ../... 23+
PIB nominal	109.703.659.313 $ (2021)
Moeda	Xilin kenyano
Identificador descritivo
Fuso horario	UTC+03:00 Africa/Nairobi (en)
Dominio de primeiro nivel	.ke
Prefixo telefónico	+254
Teléfono de emerxencia	112 e 999
Código de país	KE
Outro
Irmandado con	Cheltenham (pt)
Sitio web	president.go.ke

Kenya^[1] oficialmente República de Kenya, é un país da África oriental e membro fundador da Comunidade Africana Oriental (CAO). A súa capital e meirande cidade é Nairobi. O territorio de Kenya atópase no ecuador e superponse ó Rift de África Oriental cubrindo un extenso e diverso terreo que abrangue dende o lago Vitoria até o lago Turkana (antigamente chamado lago Rudolph) e cara ao sueste co océano Índico. Ten fronteira con Tanzania polo sur, con Uganda polo oeste, co Sudán do Sur polo noroeste, con Etiopía polo norte e con Somalia polo nordés. Kenya abrangue 581 309 km², e no 2014 tiña unha poboación aproximada de 45 millóns de persoas.^[2]

Kenya ten un clima cálido, húmido e tropical na liña costeira do océano Índico. O clima é máis frío nas sabanas arredor da capital, Nairobi, e especialmente preto do monte Kenya, que ten neve de forma permanente no seu cumio. Máis no interior, na provincia de Nyanza, hai un clima quente e seco que se converte en húmido arredor do Lago Vitoria, o meirande lago tropical de auga doce do mundo. O lago dá paso ás zonas montañosas temperadas e boscosas da veciña rexión occidental. As rexións do nordés na fronteira con Somalia e Etiopía son áreas áridas e semiáridas case desérticas. Kenya é tradicionalmente famoso polos seus safaris, o clima e a xeografía diversos e polas súas grandes reservas e parques nacionais, como Parque Nacional de Tsavo Leste e Oeste, o Maasai Mara, o lago Nakuru e o Parque Nacional de Aberdare. Kenya ten varios lugares Patrimonio da Humanidade como a cidade de Lamu e varias praias famosas como Diani, Bamburi e Kilifi, onde se celebran cada ano competicións internacionais de vela.

A rexión dos Grandes Lagos Africanos, da cal forma parte Kenya, foi habitada polo ser humano dende o Paleolítico inferior. Arredor do primeiro milenio da nosa era, a expansión bantú chegou até a zona dende África Occidental e Central. As fronteiras do estado moderno comprenden a encrucillada das áreas níxer-congo, nilo-saharianas e afroasiáticas do continente, representando a maioría de grupos etnolingüísticos que hai en África. As poboacións bantú e nilóticos constitúen xuntas arredor do 97% dos habitantes do país.^[3] A presenza árabe e europea en Mombasa data de comezos da Idade Moderna, e a exploración europea do interior de África comezou no século XIX. O Imperio Británico estabeleceu o protectorado da África Oriental Británica en 1895, que en 1920 deu paso á Colonia de Kenya. Kenya obtivo a independencia en decembro de 1963. Segundo o referendo de agosto de 2010 e a adopción dunha nova constitución, Kenya está dividida en 47 condados semi-autónomos gobernados por gobernadores electos.

A capital, Nairobi, é o centro rexional do comercio. A economía de Kenya é a maior de África Oriental e Central.^[4][5] A agricultura é a principal actividade económica, e o país exporta tradicionalmente té e café, e máis recentemente, flores frescas cara a Europa. O sector terciario tamén é un importante aspecto da súa economía.

1. ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para kenyano.
2. ↑ Central Intelligence Agency (2012). The World Factbook, ed. "Kenya". Arquivado dende o orixinal o 31 de agosto de 2020. Consultado o 28 de maio de 2013. 
3. ↑ Asongu, J. J. and Marr, Marvee (2007). Greenview Publishing Co., ed. Doing Business Abroad: A Handbook for Expatriates. pp. 12 & 112. ISBN 0979797632. 
4. ↑ Ethiopia GDP purchasing power 2010: 86 billion. Imf.org. 14 de setembro de 2006.
5. ↑ Kenya GDP purchasing power 2010: 66 B llion. Imf.org. 14 de setembro de 2006.