Antibiotikum

'n Antibiotikum is 'n geneesmiddel wat bakterieë doodmaak of die groei daarvan vertraag. Antibiotika is 'n klas van antimikrobes wat 'n groter groep is wat antivirus-, antiswam- en antiparasitiese geneesmiddels insluit. Hulle is relatief skadeloos vir die gasheer en kan daarom gebruik word om besmetting (infeksies) te behandel. Die begrip wat deur Selman Waksman verwoord is, het oorspronklik slegs na preparate verwys wat afgelei is vanaf lewende organismes, in teenstelling met "chemoterapeutiese middels" wat suiwer sintetiese produkte is. Deesdae verwys die begrip "antibiotika" ook na die sintetiese antimikrobes soos onder andere die sulfageneesmiddels. Antibiotika is klein molekules met 'n molekulêre massa van minder as 2000. Hulle is nie ensieme nie. Sommige antibiotika word vanaf muf verkry.

Anders as vroeëre behandelings vir besmettings wat giwwe soos strignien en arseen ingesluit het, teiken antibiotika die siekte sonder om die gasheer skade aan te doen. Konvensionele antibiotika is nie doeltreffend vir die behandeling van virus-, swam- en ander nie-bakteriese besmettings nie. Die verskeie antibiotika se werking verskil ook baie ten opsigte van hulle effektiewiteit ten opsigte van die verskillende soorte bakterieë.

Antibiotika kan gekategoriseer word volgens die teikensoort: nou-spektrum antibiotika teiken slegs besondere soorte bakterieë soos byvoorbeeld Gram-negatiewe of Gram-positiewe bakterieë, terwyl breë spektrum antibiotika 'n wye reeks bakterieë beïnvloed.

Die doeltreffendheid van indiwiduele antibiotika wissel met die ligging van die betrokke besmetting, die vermoë van die antibiotikum om die plek van besmetting te bereik en die vermoë van die bakterieë om weerstand teen die antibiotikum te bied of om dit te deaktiveer. Sommige antibiotika is bakteriedodend terwyl ander slegs verhoed dat die bakterie vermeerder (bakteriostaties) sodat die gasheer se immuumstelsel hulle kan oorrompel.

Mondelingse antibiotika is die eenvoudigste benadering indien dit doeltreffend is, dus word binneaars-toegediende antibiotika vir ernstiger gevalle voorbehou. Antibiotika kan soms uitwendig toegedien word soos in die geval van oogdruppels of salwe.

Antibiotika kan ook geklassifiseer word volgens die organismes waarteen hulle doeltreffend is en volgens die soort besmetting waarvoor hulle nuttig is, wat afhang van die vatbaarheid van die organismes wat die besmettings veroorsaak en die konsentrasie antibiotika wat in die besmette weefsel bereik kan word.