Dukkha

Boeddhisme
Stigter
Siddhartha Gautama
Volgelinge
488–535 miljoen
Geskiedenis
Geskiedenis van Boeddhisme • Kloosterlewe
Belangrike begrippe
Afhanklike ontstaan • Dharma • Drie Juwele • Drie kenmerke van die bestaan • Dukkha • Edel Agtvoudige Pad • Karma • Nirwana • Samsara • Verligting • Vier Edel Waarhede
Strominge
Mahayana • Suiwer Land • Theravada • Tibettaanse Boeddhisme • Vajrayana • Zen
Geskrifte
Boeddhavamsa • Pali-kanon • Lotussoetra
s • b • w

Dukkha (Pali; duḥkha in Sanskrit) is ’n term in Boeddhisme wat gewoonlik as "lyding" vertaal word, maar ’n veel breër begrip is wat ook vertolk kan word as onder meer "angstigheid", "stres" en "ontevredenheid". Dit is een van die belangrikste terme in Boeddhisme. Die Boeddha het glo gesê: "Ek het een ding en net een geleer, dukkha en die beëindiging van dukkha." Die klassieke formulering van die lerings oor dukkha is die Vier Edel Waarhede, waarvan dukkha die eerste waarheid is.

Dukkha word gewoonlik verduidelik aan die hand van die volgende drie kategorieë:

1. Die voor die hand liggende fisieke en geestelik lyding wat verband hou met geboorte, veroudering, siekte en die dood.
2. Die angstigheid of stres daarvan om vas te klou aan dinge wat voortdurend verander.
3. ’n Basiese ontevredenheid in alle wesens omdat alle wesens veranderlik, tydelik en sonder enige kern of inhoud is.

Die Boeddhistiese tradisie lê klem op die belangrikheid daarvan om ’n insig in die aard van dukkha te ontwikkel, asook in die toestande wat dit veroorsaak en hoe dit oorkom kan word. Laasgenoemde word moontlik gemaak deur die Edel Agtvoudige Pad; dié proses word ook in die Vier Edel Waarhede verduidelik.