| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Algemeen | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Naam, simbool, getal | goud, Au, 79 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Chemiese reeks | oorgangsmetaal | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Groep, periode, blok | 11, 6, d | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Voorkoms | 
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Atoommassa | 196,966569(4) g/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektronkonfigurasie | [Xe] 4f14 5d10 6s1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektrone per skil | 2, 8, 18, 32, 18, 1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fisiese eienskappe | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Toestand | vastestof | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Digtheid (naby k.t.) | 19,3 g/cm³ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Vloeistof digtheid teen s.p. | 17,31 g/cm³ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Smeltpunt | 1 337,33 K (1 064,18 °C) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kookpunt | 3 129 K (2 856 °C) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Smeltingswarmte | 12,55 kJ/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Verdampingswarmte | 324 kJ/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Warmtekapasiteit | (25 °C) 25,418 J/(mol·K) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Atoomeienskappe | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kristalstruktuur | kubies vlakgesentreerd | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ruimtegroep | Fm3m nommer: 225 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Strukturbericht-kode | A1 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Oksidasietoestande | 3, 1 (amfotere oxied) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektronegatiwiteit | 2,54 (Skaal van Pauling) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ionisasie-energieë | 1ste: 890,1 kJ/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2de: 1 980 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Atoomradius | 135 pm | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Atoomradius (ber.) | 174 pm | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kovalente radius | 144 pm | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Van der Waals-radius | 166 pm | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Diverse | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Magnetiese rangskikking | no data | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektriese resistiwiteit | (20 °C) 22,14 nΩ·m | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Termiese geleidingsvermoë | (300 K) 318 W/(m·K) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Termiese uitsetting | (25 °C) 14,2 µm/(m·K) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Spoed van klank (dun staaf) | (k.t.) (hard-drawn) 2 030 m/s | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Young se modulus | 78 GPa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Skuifmodulus | 27 GPa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Massamodulus | 220 GPa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Poissonverhouding | 0,44 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Mohs se hardheid | 2,5 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Vickers hardheid | 216 MPa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Brinell hardheid | ? 2 450 MPa | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| CAS-registernommer | 7440-57-5 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Vernaamste isotope | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Portaal  Chemie
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Goud (uitgespreek [ˈxoʊd], uit Indo-Europees: ghel, "glans") is 'n gesogte edelmetaal met 'n heldergeel (goue) kleur. Goud se chemiese nommer is 79[1] en dit het die simbool Au (Latyns: aurum, vir "dagbreekglans"). Dit het die atoomgetal 92 en 'n relatiewe atoommassa van 196.97. Dit smelt by ongeveer 1 064 °C en kook by ongeveer 2 856 °C. Goud is egter baie sag en word dikwels gelegeer (saamgesmelt) tot 'n stof wat 'n legering of allooi genoem word om dit harder te maak. Die suiwerheid van goud word gewoonlik in karaat gemeet, en 24 karaat word algemeen as suiwer geag. Suiwer goud is die mees smeebare en rekbare metaal van al die bekende metale — dit kan gehamer word tot 'n dikte van ongeveer een honderste van 'n millimeter en 30 g goud kan uitgerek word tot 'n gouddraad met 'n lengte van 100 km. Goud is 'n goeie geleier van elektrisiteit en warmte. Dit het die derdehoogste geleidingsvermoë ná silwer (Ag) en koper (Cu).
Op die periodieke tabel kom goud voor in groep elf en periode ses. Skeikundig word goud as 'n oorgangsmetaal geklassifiseer. Die metaal se standaardatoommassa is 196,966569 g·mol−1. Die elektronverspreiding is (Xe) 4f14 5d10 6s1, met 2, 8, 18, 32, 18, 1 elektrone per respektiewe skil.
Goud is die eerste edelmetaal wat die mensdom volgens tans aangetekende geskiedenis ontdek het. Argeoloë het bevind dat artikels wat van goud gemaak is, tot so oud as 6 000 jaar kan wees. Die metaal is tradisioneel gewild danksy sy besondere eienskappe en helder voorkoms. Goud se gesogdheid het daartoe gelei dat dit deur die eeue as betaalmiddel (geld), as monetêre reserwe-bate, in juweliersware, tandheelkunde en dies meer gebruik is. As gevolg van die mensdom se waardering vir die metaal, het goud 'n groot impak op die menslike geskiedenis gehad.
- ↑ A. Olivier: Fisiese Wetenskappe, Die Periodieke Tabel Van Elemente, p. 244