Goue renoster van Mapungubwe

Die goue renoster van Mapungubwe is 'n Middeleeuse artefak gemaak van hout wat bedek was met bladgoud uit die Middeleeuse Koninkryk van Mapungubwe, wat in die hedendaagse Suid-Afrika geleë is. Dit is in Desember 1932 in 'n koninklike graf op Mapungubwe heuwel deur Jerry van Graan gevind^[1][2][3]. Goue artefakte waaronder die goue renoster is deur die Universiteit van Pretoria aangekoop. Figure van ‘n buffel en kat asook bladgoud fragmente is gevind. Net drie grafte het goud bevat. Goud van Suidelike Afrika was reeds bekend aan Indiese en Semitiese handelaars vroeg in die eerste millennium. Dravidiese handelaars het in die tyd handel gedryf in goud insluitende met Suidelike Afrika.^[4] Die artefak word beskryf as "klein genoeg om in die palm van 'n hand te staan".^[5][6]

Toorbakke afkomstig vanuit Sumer in die eerste millennium voor Christus is algemeen gebruik in die Midde Ooste. Dit het in die sesde eeu v.C. na die Dravidiese mense in Suid-Indië versprei. Toorbakke was ook deel van verskeie Afrikakulture soos die Westelike Shona, BaVenda en BaKaranga, moontlik weens kontak met die Dravidiese mense. 'n Toorbak is 'n instrument van 'n waarsêer. Water en sade word gebruik wat dan deur toordokters geïnterpreteer word. Die gerestoureerde goue renoster, buffel en kat wat by Mapungubwe gevind is, toon ooreenkomste met die toorbakke van die genoemde Afrikakulture. Hierdie figure is dieselfde grootte en het houtkerfwerk bedek wat moontlik deur dieselfde kunstenaar gekerf is. Al hierdie voorwerpe het uit dieselfde graf gekom en was dus waarskynlik deel van een voorwerp. Die gevolgtrekking is dat die diere, insluitende die renoster, moontlik van 'n toorbak afkomstig is. Die diere is ook ietwat gekrom wat in lyn sou wees met die siening dat hulle op die rand van 'n toorbak geplaas kon word. Addisionele goue fragmente dui ook daarop dat daar moontlik ook 'n olifant en krokodil kop op die toorbak kon gewees het. Ander fragmente kon versierings en spykers wees wat op die toorbak gebruik kon word.^[7]

Die opgrawing by Mapungubwe onthul die bestaan van 'n heersende elite wat apart in 'n heuwelagtige nedersetting gewoon het. Dit is die eerste bekende voorbeeld van 'n klasgebaseerde samelewing in Suidelike Afrika. Hierdie artefak bevestig ook Mapungubwe as 'n ryk handelsentrum.^[8]

Van 26 Oktober 2016 tot 27 Februarie 2017 is dit in die Britse Museum uitgestal as deel van 'n tentoonstelling ter viering van die kuns van Suid-Afrika.^[9]

1. ↑ Steyn, Maryna (1 Desember 2007). "The Mapungubwe Gold Graves Revisited". The South African Archaeological Bulletin. 62 (186): 140–146. JSTOR 20474969.
2. ↑ Gardner, Guy A. (1937). Mapungubwe, Ancient Bantu Civilization on the Limpopo: Reports on excavations at Mapungubwe (Northern Transvaal) from February 1933 to June 1935, edited by Leo Fouché. Cambridge: Cambridge University Press.
3. ↑ Duffey, Alex (2012). "Mapungubwe: Interpretation of the Gold Content of the Original Gold Burial M1, A620". {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (hulp)
4. ↑ Duffey, Allex. “Die geheimenis van Mapungubwe.” Aanbieding by die SA Akademie vir Wetenskap en Kuns, 25 Mei 2021, Aanlyn. https://www.facebook.com/1077250582464523/videos/784540582262114
5. ↑ Smith, David. "British Museum may seek loan of the golden rhinoceros of Mapungubwe". The Guardian. Guardian News and Media Limited. Besoek op 13 Augustus 2016.
6. ↑ York, Geoffrey. "The return of the Golden Rhino". The Globe and Mail. The Globe and Mail Inc. Besoek op 13 Augustus 2016.
7. ↑ Duffey, Allex. “Die geheimenis van Mapungubwe.” Aanbieding by die SA Akademie vir Wetenskap en Kuns, 25 Mei 2021, Aanlyn. https://www.facebook.com/1077250582464523/videos/784540582262114
8. ↑ Nelson, Jo (2015). Historium. China: Big Pictures Press. p. 10.
9. ↑ "South Africa -- the art of a nation". The British Museum. The British Museum. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Januarie 2018. Besoek op 9 Januarie 2018.