Groothertogdom Litaue

Lietuvos Didžioji Kunigaikštystė

13de eeu – 1795
Vlag Wapen
Hoofstad	Kernavė Trakai Vilnius
Taal/Tale	Pools Litaus
Regering	Monargie
Historiese tydperk	Nuwe Tyd
- Gevestig	13de eeu
- Derde poolse verdeling	1795

Die Groothertogdom Litaue (Litaus; Lietuvos Didžioji Kunigaikštystė, Roeteens: Великое князство Литовское, Руское, Жомойтское и иных), in Sentraal- en Oos-Europa bestaan.

Die Groothertogdom Litaue was tegelykertyd 'n nasie en 'n multi-etniese samelewing - twee kenmerke wat skynbaar teenstrydig is. In die vroeë moderne tydperk was "nasie" egter nie soseer 'n etniese term nie, maar is eerder in 'n politieke betekenis gebruik om na die republiek se corpus politicum of die gemeenskap van (adellike) staatsburgers, of die stande wat hulle verteenwoordig het, te verwys.^[1]

Die Groothertogdom is gestig deur die Litaue, een van die heidense Baltiese stamme, wat oorspronklik in Aukštaitija (Opper-Litaue) gewoon het. Die Baltiese stamme in die noordooste van Europa wat in taalkundige opsig naas Kelte, Germane, Slawiërs en Romane 'n selfstandige Baltiese groep binne die Indo-Europese taalfamilie vorm.

Nadat prins Mindaugas gedoop is, het hy in 1253 die koninklike titel van Pous Innocent IV ontvang en die koninkryk van Litaue is gebore. In 1263 is hy en sy seuns vermoor, die Litaue het weer na heidendom oorgeskakel en die titel van koning het geval.

Vanaf 1385 (Unie van Kreva) het die Groothertogdom 'n persoonlike unie met die Koninkryk van Pole gevorm. Litaue en Pole was toe met die Lublin-unie in 1569 verenig in die Pools-Litause Gemenebes met die Poolse Delingen aan die einde van die agtiende eeu wat geheel en al deur buurlande verdeel word.

1. ↑ Rudolf Jaworski, Christian Lübke en Michael G. Müller (reds.): Eine kleine Geschichte Polens. Frankfurt am Main: Suhrkamp 2000, bl. 229