Hendrik V van Engeland

Hendrik V
Koning van Engeland
Huis	Lancaster
Regeer	21 Maart 1413 – 31 Augustus 1422
Voorganger	Hendrik IV
Opvolger	Hendrik VI
Eggenote	Catherine van Valois
Kinders	Hendrik VI
Gebore	29 Augustus 1387
Oorlede	31 Augustus 1422
Vader	Hendrik IV
Moeder	Mary de Bohun

Engelse koninklikes
Huis van Lancaster
Wapenskild van Plantagenet
Hendrik V
Hendrik VI

Hendrik V (29 Augustus 1387 - 31 Augustus 1422) was koning van Engeland, uit die huis Lancaster, van 1413 - 1422. Hy was die oudste seun en opvolger van Hendrik IV. Die kroonprins neem saam met sy vader aan 'n aantal veldtogte deel en kry sodoende al vroeg sy militêre opleiding.

Drie probleme wag op oplossing deur die jonge vors:

• herstel van binnelandse orde;
• optree in 'n kerklike skeuring;
• herstel van die prestige wat in die Honderdjarige Oorlog geskend is.

Hendrik pak alle probleme op een slag aan. Vanaf die begin maak hy dit duidelik dat hy oor 'n verenigde Engeland wil heers en dat ou geskille vergeet moet word.

Nadat hy 'n opstand van die lollards (of lollarde, 'n radikale afsplitsing van die beweging van John Wyclif) onder John Oldcastle onderdruk het, trek hy in 1415 na Frankryk om 'n einde te maak aan die soort wapenstilstand wat juis in die tyd die Engels-Franse oorlog onderbreek het. Hendrik trek voordeel uit die geestessiekte van die Franse koning en die woedende burgeroorlog tussen die partye van die Boergondiërs die Armagnakke. Hendrik besef ook dat hy sy eie adellikes met militêre avonture besig moet hou, anders sou hulle miskien teen die heerskappy van die huis Lancaster in opstand kom.

In die somer van 1415 verower Hendrik die stragies belangrike Franse hawestad Harfleur na 'n weke lange beleg. Die langdurige hitte van Augustus en September lei egter tot die uitbreek van siektes, wat talle lewens onder die Engelse troepe eis. Terwyl die siekes en gewondes terug na Engeland gestuur word, trek Hendrik met 'n paar duisend gesonde mans verder na Calais. Nog voordat hy die stad bereik, is hy op 25 Oktober naby Azincourt vasgekeer deur 'n oormag van duisende Franse soldate en ridders. Alhoewel die Franse leër die Engelse troepe drie keer oortref in getalle, slaag Hendrik daarin om voordeel uit die swaar reënval tydens die slag en die topografie van die gebied te trek. Die Franse ridders moet afsaal en is vinnig die slagoffers van Hendrik se langboogskutters. Duisende Franse sneuwel in die slag, en onder die duisend gevangenes is talle Franse adellikes wat hoë lospryse moet betaal.

Na sy groot oorwinning by die Slag van Agincourt is die Engelse parlement, die House of Commons, geesdriftig genoeg om meer fondse te bestee vir die oorlog teen Frankryk. Met sy terugkeer na Engeland begin Hendrik met die hernuwing van sy leër en 'n groot skeepsbouprogram.

In Oktober 1416 erken Jan sonder Vrees, die hertog van Boergondië, hom as koning van Frankryk.

In Augustus 1417 keer Hendrik terug na Frankryk, verower stelselmatig Normandië en beleër Parys. Ná die dood van Jan sonder Vrees bemiddel sy seun Filips die Goeie, hertog van Boergondië, tussen Hendrik en die Franse koning Karel VI. Op 21 Mei 1420 sluit die Engelse en die Franse koning die Verdrag van Troyes. Hy kry die erfreg op die Franse kroon en Karel se dogter Catharina om mee te trou; sy word as Franse kroonprinses erken en kry vinnig saam met Filips die Goeie die bewind in Frankryk in hande.

Die Franse kroonprins Karel weier egter om die Verdrag van Troyes te erken en bied weerstand teen die nuwe bewind. Tydens die stryd teen die kroonprins word Hendrik siek en sterf. Hendrik V word beskou as 'n bekwame koning. Hy hou van sport en het belanggestel in kulturele sake.

Hendrik koester die idee van 'n groot gesamentlike kruistog, wat ter geleentheid van sy bekroning die leërs van Engeland en Frankryk na die Heilige Land sou lei. Sy ontydige afsterwe maak sy planne egter tot niet.

Hy lê begrawe in Westminster Abdy en is opgevolg deur sy seun Hendrik VI.