Hongaarse Rewolusie van 1956 | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Deel van die Koue Oorlog | |||||||||
Die Hongaarse vlag met die Kommunistiese wapen (1949–56) uitgesny was 'n revolusionêre simbool. | |||||||||
| |||||||||
Strydende partye | |||||||||
Sowjetunie |
Hongaarse revolusionêre | ||||||||
Aanvoerders | |||||||||
Nikita Chroesjtsjof Joeri Andropof |
Imre Nagy Pál Maléter (Krygsgevangene) | ||||||||
Sterkte | |||||||||
31 550 troepe 1 130 tenks |
Onbekend | ||||||||
Ongevalle en verliese | |||||||||
722 gesneuwel 1 540 verwond[1] |
2 500–3 000 gesneuweldes 13 000 verwond[2] | ||||||||
3 000 siviele sterftes[3] |
Die Hongaarse Rewolusie van 1956 (ook die Hongaarse Opstand, 23 Oktober – 10 November 1956; Hongaars: 1956-os forradalom), was 'n landswye rewolusie teen die Stalinistiese regering van die Hongaarse Volksrepubliek (1949–1989) en die Hongaarse binnelandse beleid wat voorgeskryf is deur die Sowjetunie. Die opstand was aanvanklik anargisties van aard, maar het uiteindelik die eerste groot nasionalistiese uitdaging van die Sowjetunie se beheer oor Hongarye geword, sedert die Rooi Leër die Nazi-besetting van Hongarye aan die einde van die Tweede Wêreldoorlog in Mei 1945 beëindig het.[4]
Die Hongaarse Rewolusie het op 23 Oktober 1956 in Boedapest begin toe universiteitstudente 'n beroep op die burgerlike bevolking gedoen het om by hulle aan te sluit by die Hongaarse Parlementsgebou om te protesteer teen die USSR se geopolitieke oorheersing van Hongarye deur die Stalinistiese regering van Mátyás Rákosi. 'n Afvaardiging van studente het die gebou van die Hongaarse Radio binnegegaan om hul sestien eise vir politieke en ekonomiese hervormings vir die burgerlike samelewing van Hongarye uit te saai, maar is deur veiligheidswagte aangehou. Terwyl die studentebetogers buite die radiogebou die vrylating van hul afvaardiging studente geëis het, het polisiemanne van die ÁVH (Államvédelmi Hatóság), die staatsbeskermingsowerheid, verskeie betogers doodgeskiet.[5]
Gevolglik het Hongare in rewolusionêre milisies georganiseer om die ÁVH te beveg; plaaslike Hongaarse Kommunistiese leiers en ÁVH-polisiemanne is gevang en summier vermoor of gelynch; en anti-kommunistiese politieke gevangenes is vrygelaat en bewapen. Om hul politieke, ekonomiese en sosiale eise te verwesenlik, het die plaaslike Sowjets (werkersrade) beheer oor die munisipale regering van die Hongaarse Werkers Volksparty (Magyar Dolgozók Pártja) oorgeneem. Die nuwe regering van Imre Nagy het die ÁVH ontbind, die Hongaarse onttrekking aan die Warskouverdrag verklaar en onderneem om vrye verkiesings in te stel. Teen die einde van Oktober het die intense gevegte bedaar, maar sommige werkers het voortgegaan om die Stalinistiese regime en die verskyning van opportunistiese bourgeois-politieke partye te beveg.[6]
Hoewel die USSR aanvanklik bereid was om die onttrekking van die Rooi Leër uit Hongarye te onderhandel, het die USSR die Hongaarse Rewolusie vanaf 4 November 1956 begin onderdruk en tot 10 November teen die Hongaarse rewolusionêre geveg. Die onderdrukking van die Hongaarse opstand het 2, 500 Hongare, en 700 soldate van die Rooi Leër se lewens geëis en 200 000 Hongare gedwing om na die buiteland te vlug.[7]