Kiel, Duitsland

Kiel
Kaart	Wapen
	Vlag
Land	Duitsland
Deelstaat	Sleeswyk-Holstein
Koördinate	54°20′N 10°08′O / 54.333°N 10.133°O / 54.333; 10.133
Stigting	1223
Stadstatus	1242 (Lübisches Stadtrecht)
Oppervlakte:
- Totaal	118,6 vk km
Hoogte bo seevlak	5 m
Bevolking:
- Totaal (31 Desember 2011)	242 041[1]
- Bevolkingsdigtheid	2 041/vk km
Tydsone	UTC +1 (MET)
- Somertyd	UTC +2 (MEST)
Klimaat
- Tipe	Gematigde seeklimaat
- Gemiddelde jaarlikse temperatuur	8,5 °C
- Gem. temp. Januarie/Julie	0,7 / 16,3 °C
- Gemiddelde jaarlikse neerslae	750 mm
Burgemeester	Ulf Kämpfer [2]
Amptelike Webwerf	kiel.de

Kiel is die hoofstad en grootste stad van Duitsland se mees noordelike deelstaat Sleeswyk-Holstein met 'n oppervlakte van 118,6 vierkante kilometer en 'n bevolking van 242 041 (soos op 31 Desember 2011). Kiel is sowat 90 kilometer noord van Hamburg aan die Kieler Förde geleë en 'n beduidende sentrum van die skeepsbou, asook die setel van 'n universiteit.

Die geskiedenis van Kiel is van begin af deur sy ligging aan die Oossee bepaal - selfs die naam verwys na die geografiese ligging en het sy oorsprong in die Nederduitse tom kyle of "aan die fjord" geleë. Reeds enkele dekades ná sy stigting het Kiel by die magtige Hanseverbond aangesluit, maar moes sy leidende rol as Oosseehawe ná 'n kort tydperk aan Lübeck afstaan.

'n Tweede belangrike hupstoot vir die ontwikkeling van Kiel was die stigting van die Christiania Albertina in 1665 - een van die eerste universiteite in die Oosseegebied. In 1727 het hertog Friedrich von Holstein-Gottorf sy regeringsetel in die stad gevestig.

Die industrialisering in die 19de eeu het van Kiel 'n eersterangse seehawe gemaak - so is belangrike uitvindings soos die eerste Duitse duikboot, die girostatiese kompas en die eggoloot deur Kielse ingenieurs in plaaslike skeepswerwe ontwikkel. 1871 het Kiel ná sy inlywing by Pruise 'n militêre rol as vloothawe en hoofbasis van die Duitse Ryksvloot gespeel. Met die opening van die Keiser-Wilhelm-kanaal (later Noord-Oossee- of Kiel-kanaal genoem) in 1895 is Kiel se rol as strategies belangrike seehawe nog eens bevestig.

Teen die einde van die Eerste Wêreldoorlog het Kiel ook 'n sentrale rol in die politieke geskiedenis van Duitsland gespeel - die opstand van Kielse vlootmatrose was die beginpunt van die Duitse Novemberrewolusie in 1918 wat tot die omverwerping van die monargie en die proklamasie van 'n parlementêre demokrasie sou lei.

Gedurende die Tweede Wêreldoorlog was Kiel as vlootbasis aan meer as 90 geallieerde bomaanvalle blootgestel. Groot dele van die stadsgebied, insluitend die oustad, is vernietig en ná die oorlog deur moderne argitektuur vervang. Die stad fungeer nog steeds as seehawe en vlootbasis, terwyl die nuwe Oosseekaai, wat in 2007 ingewy is, groot passasierskepe en veerbote op die roetes na Skandinawië hanteer.

Kiel het sedert 1882 as gasheerstad van die seilvaart Kieler Woche opgetree. Die seilwedvaarte van die Olimpiese Somerspele van 1936 en 1972 is eweneens in Kiel gehou.

1. ↑ www.statistik-nord.de: Bevölkerung der Gemeinden in Schleswig-Holstein am 31.12.2011
2. ↑ "Oberbürgermeister Dr. Ulf Kämpfer". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Februarie 2015. Besoek op 30 Oktober 2014.