Back Ammoniak AF أمونيا Arabic أمونياك ARY এম’নিয়া AS Ammonyak AZ آمونیاک AZB Amonya BCL Аміяк BE Аміяк BE-X-OLD Амоняк Bulgarian
Amoniacu | |
|---|---|
| Xeneral | |
| Estructura química |
 |
| Fórmula química | NH₃ |
| SMILES canónicu | modelu 2D |
| MolView | modelu 3D |
| Propiedaes físiques | |
| Masa | 17,026549096 unidá de masa atómica |
| Densidá absoluta | 0,7625 quilogramu por metru cúbicu |
| Puntu de fusión | −77,74 grau Celsius |
| Puntu d'ebullición | −33,4 grau Celsius |
| Velocidá del soníu | 415±1 metru por segundu |
| Enerxía d'ionización | 10,18±0,01 electrón-voltiu, 10,16 electrón-voltiu |
| Propiedaes termoquímiques | |
| Entalpía de formación | −45,94 quiloxuliu por mol |
| Entropía molecular estándar | 192,5±0,05 xuliu por mol kelvin |
| Peligrosidá | |
| Temperatura d'autoignición | 651±1 grau Celsius |
| Llímite inferior d'esplosividá | 15±1 porcentaxe en volume |
| Llímite superior d'esplosividá | 28±1 porcentaxe en volume |
| Identificadores | |
| IDLH | 210±10 miligramu por metru cúbicu, 300±1 partes per millón |
| 8,5±0,1 atmósfera | |
 | |
L'amoniacu ye un compuestu químicu de nitróxenu cola fórmula química NH3. Ye un gas incoloru con un carauterísticu golor repulsivo. L'amoniacu contribúi significativamente a les necesidaes nutricionales de los organismos terrestres por ser un precursor de fertilizantes. Direuta o indireutamente, l'amoniacu ye tamién un elementu importante pa la síntesis de munchos fármacos y ye usáu en diversos productos comerciales de llimpieza. Magar el so gran usu, l'amoniacu ye cáusticu y peligrosu. La producción industrial del amoniacu en 2012 foi de 198 000 000 tonelaes, lo qu'equival a un 35 % de medría con respectu al añu 2006, con 146 500 000 tonelaes.[1]
El NH3 fierve a los -33.34 °C a una presión d'una atmósfera, esto ayuda a que pueda caltenese n'estáu líquidu, so presión a temperatures baxes. Sicasí, a temperatures mayores a 405.5 K (temperatura crítico) nengún aumentu na presión va producir la condensación d'esti gas. Si la presión aumenta percima del valor críticu de 111.5 atm, cualquier aumentu percima d'esti valor aumenta la compresión de les molécules del gas, pero nun se forma una fase líquida definida. L'amoniacu casero o hidróxidu d'amoniu ye una solución de NH3 n'agua. La concentración de dicha solución ye midida n'unidaes de la Escala Baumé, con 26 graos baumé (cerca del 30 % por pesu d'amoniacu) como concentración típica del productu comercial.[2]
Según la teoría de repulsión ente pares d'electrones de la capa de valencia, los pares electrónicos de valencia del nitróxenu na molécula empobinar escontra los vértices d'un tetraedru, distribución carauterística cuando esiste hibridación sp³. Esiste un par solitariu, polo que la xeometría de la molécula ye piramidal trigonal (grupu puntual de simetría C3v). En disolución aguacienta puede portase como una base y formase el ion amoniu, NH4+, con un átomu d'hidróxenu en cada vértiz d'un tetraedru.
L'amoniacu, a temperatura ambiente, ye un gas incoloru de golor bien caltriante y cheirientu. Produzse naturalmente por descomposición de la materia orgánico y tamién se fabrica industrialmente. Ye fácilmente soluble y s'evapora rápido. Xeneralmente viéndese en forma líquida.
La cantidá d'amoniacu producíu industrialmente cada añu ye cuasi igual a la producida pola naturaleza. L'amoniacu ye producíu naturalmente nel suelu por bacteries, por plantes y animales en descomposición y por refugayes animales. L'amoniacu ye esencial pa munchos procesos biolóxicos.
La mayor parte (más del 80 %) del amoniacu producíu en plantes químiques ye usáu pa fabricar abonos y pa la so aplicación direuta como abonu. El restu ye usáu en testiles, plásticos, esplosivos, na producción de magaya y papel, alimentos y bébores, productos de llimpieza domésticos, refrigerantes y otros productos. Tamién s'usa en sales arumosos.
Pol so pH alcalín, ye capaz de reaccionar con ácidos produciendo sales d'amoniu.
El so nome foi dau pol químicu suecu Torbern Bergman al gas llográu nos depósitos de sal cerca del templu d'Amón, n'Exiptu y vien del griegu, ammōniakón, que significa lo perteneciente a Amón.[3][4]
- ↑ Max Appl (2006). Ammonia, in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH.
- ↑ «Ammonium hydroxide physical properties». Archiváu dende l'orixinal, el 27 de payares de 2007.
- ↑ «ammoniac definition» (inglés). Consultáu'l 26 de xunu de 2009. «ammōniakón (neut. of ammōniakós of Ammon; see -i-, -ac ), applied to a salt and a gum resin prepared near the Shrine of Ammon in Libya»
- ↑ «ammonia» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 2009-09-24. Consultáu'l 27 de xunu de 2009. «In 1782 the term ‘ammonia' was coined for this colourless, pungent gas by the Swedish chemist, Torbern Bergman.»