Back Dorygnathus Catalan Dorygnathus German Dorygnathus English Dorygnathus Spanish نیزهآرواره FA Dorygnathus Finnish Dorygnathus French דוריגנתוס HE Dorygnathus Croatian Dorygnathus Hungarian
| Dorygnathus Status: Uitgestorven, als fossiel bekend Fossiel voorkomen: Vroeg-Jura | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Geslacht | |||||||||||||
| Dorygnathus Wagner, 1860 | |||||||||||||
| Typesoort | |||||||||||||
| Ornithocephalus banthensis | |||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||
Dorygnathus op  Wikispecies
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Dorygnathus[1][2][3] is een geslacht van uitgestorven pterosauriërs, behorend tot de Caelidracones, dat leefde tijdens het Vroeg-Jura.
Van Dorygnathus is sinds het begin van de negentiende eeuw een groot aantal fossielen gevonden, vooral in Zuid-Duitsland. In 1860 kreeg het geslacht zijn naam die 'speerkaak' betekent. In 1971 werd een tweede soort benoemd, D. mistelgauensis, maar daarvan wordt nu gedacht dat het een groot exemplaar van D. banthensis betreft. Dorygnathus leefde zo'n 180 miljoen jaar geleden en is daarmee een van de eerdere pterosauriërs. Het is omstreden aan welke andere pterosauriërs hij het nauwst verwant was. Sommige onderzoekers hebben berekend dat hij tot de Rhamphorhynchidae behoorde; anderen hadden als uitkomst dat hij zich vroeger dan die groep van de stamboom moet hebben afgesplitst.
Door de vele vondsten is het skelet van het dier goed bekend. Dorygnathus was stevig gebouwd met vrij korte vleugels, voorzien van een vlieghuid. Zijn stijve staart was lang en diende als roer. De langwerpige kop liep spits toe en was voorzien van zeer lange, scherpe, vooruitstekende tanden waarmee hij op open zee vissen of inktvissen ving. De onderkaken hadden een spitse tandeloze punt waarnaar het dier vernoemd is. Op de grond kon Dorygnathus misschien op alleen zijn achterpoten lopen of rennen. Ook de afdrukken van haren zijn teruggevonden die erop wijzen dat het warmbloedige dier bedekt was met een vacht. Dorygnathus bleef na een snelle groei in zijn jeugd steeds langzaam doorgroeien. De grootste exemplaren bereikten een vleugelspanwijdte van ruim anderhalve meter.
- ↑ Dorygnathus. www.prehistoric-wildlife.com. Gearchiveerd op 11 januari 2023. Geraadpleegd op 11-01-2023.
- ↑ Garland, Nick, Dorygnathus - Pteros. www.pteros.com. Gearchiveerd op 11 januari 2023. Geraadpleegd op 11-01-2023.
- ↑ Fossilworks: Dorygnathus. www.fossilworks.org. Geraadpleegd op 11-01-2023.