Helenizam

Helenizam (arhaično jelinizam) je pojam koji je od svoje prve uporabe označavao više različitih stvarnosti, no uvijek u vezi s grčkom kulturom i njezinim utjecajem na negrčki svijet nakon osvajanja Aleksandra Velikog (oko 333.-323. pne.). U tom razdoblju se događaju promjene u grčkoj kulturi, veri i životu uopšteno. Naime, mešanjem istočnjačkih kultura koje je osvojio Aleksandar Veliki i grčke kulture, dolazi do njihovog ispreplitanja.

Pojam helenizma koji se koristi u savremenoj historiografiji mora se razlikovati od njegova antičkog značenja. Općenito se on odnosi na razdoblje od osvajanja Aleksandra Velikog do rimske carske vlasti (oko 30. pne.). U tom je vremenu došlo do miješanja grčke kulture i svjetonazora s istočnom kulturom i svjetonazorom. Tako imamo nove verske kultove (npr. sunčanog boga Mitre, Ozirisa, Izide i dr.), umjetničke stilove i sl.

Taj je novonastali pogled na svijet uključivao karakterističnu kulturu, arhitekturu, umjetnost, filozofiju i religiju, a raširena je uporaba grčkog jezika i pisma.