Taliban

Taliban
Vlag van die Taliban
Land	Afghanistan en Pakistan
Hoofkwartier	Kandahar (1996-2001)
Aantal lede	45 000 (2001 skatting)[1] 11 000 (2008 skatting)[2] 36 000 (2010 skatting)[3] 60 000 (2014 skatting)[4] 150 000 (2021 skatting)[5]

Taliban (Pasjtoe: طالبان) is die meervoud van talib, wat student (van teologie) beteken. Dit is die aanduiding van 'n islamitiese guerrillabeweging in Afganistan en Pakistan. In beide lande beheer die Taliban groot bevolkingsgebiede. In Afganistan het die Taliban vir 'n tyd lank die mag in Kaboel en oor die grootste deel van die land besit, waartydens 'n emiraat uitgeroep is.^[6]

Die Taliban is in 1994 in die suide van Afganistan gevorm en is deur Pakistan en Saoedi-Arabië ondersteun. Ten tye van hul bewind is ekstreme Islamitiese wette, selfs meer ekstremisties as in die res van die Moslem-wêreld, instel.^[7] Baie van die kritiek teen hulle het vanaf Moslem-geledere gekom.^[8] Diewe se hande is byvoorbeeld afgekap sodat hulle nie weer kon steel nie. Ander misdadigers is vinnig en sonder 'n billike verhoor tereggestel. Mense wat geweier het om die wet te volg, is as nie-Moslems en vyande beskou. Mans moes vyf keer per dag 'n moskee besoek om te bid (nie-Moslems in Afganistan was nie hiertoe verplig nie). Die Taliban het ook mettertyd dwarsoor die wêreld vir hul uiters slegte behandeling van vroue berug geword.^[9]

Na die aanvalle op 11 September 2001 het die Verenigde State van Amerika die Taliban-regering verwyder omdat hulle geweier het om Osama bin Laden en 'n aantal belangrike al-Kaïda-lede in hegtenis te neem. Die Amerikaanse regering het beweer dat die mense vir die aanvalle verantwoordelik was, maar die Taliban het die VSA om bewyse gevra voordat hulle uitgelewer sou kon word. In die daaropvolgende Amerikaanse inval van Afghanistan in 2001 was die Taliban-regering omvergewerp. Die Taliban het egter die stryd teen die regering van Afganistan voortgesit vir twintig jaar.

Op 14 April 2021 het die sekretaris-generaal van die NAVO, Jens Stoltenberg, gesê die alliansie het ingestem om sy troepe in Afghanistan teen 1 Mei te begin onttrek.^[10] Kort nadat die onttrekking van die NAVO-troepe begin het, het die Taliban 'n offensief teen die Afghaanse regering begin en vinnig gevorder weens die ineenstorting van die Afghaanse regeringsmagte.^[11][12]

Op 15 Augustus 2021, toe die Taliban weer 'n oorgrote meerderheid van die Afghaanse gebied beheer het, het die Taliban begin om die hoofstad Kaboel in te neem, met groot ontruimings van burgerlikes, regeringsamptenare en buitelandse diplomate wat deur die Amerikaanse beheerde Kabul Internasionale Lughawe uitgevoer is. Na bewering is die Taliban-vegters beveel om nie by burgerlike ontruimings in te meng nie, en om diegene wat die stad wou verlaat, toe te laat om dit te doen.^[13]

1. ↑ "Taliban and the Northern Alliance". US Gov Info (in Engels). About.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Januarie 2016. Besoek op 27 September 2014.
2. ↑ (en) 9/11 seven years later: US 'safe,' South Asia in turmoil Geargiveer 10 Januarie 2015 op Wayback Machine Besoek op 27 September 2014.
3. ↑ Hamilton, Fiona; Coates, Sam; Savage, Michael (3 Maart 2010). "MajorGeneral Richard Barrons puts Taleban fighter numbers at 36000". The Times (in Engels). London. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 Junie 2011.
4. ↑ "Despite Massive Taliban Death Toll No Drop in Insurgency". Voice of America (in Engels). Akmal Dawi. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Augustus 2016. Besoek op 27 September 2014.
5. ↑ "Afghanistan's Security Forces Versus the Taliban: A Net Assessment". Combating Terrorism Center at West Point. 14 Januarie 2021. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Augustus 2021. Besoek op 14 Augustus 2021.
6. ↑ (en) Ahmed Rashid, De dreiging van chaos De crisis in Pakistan, Afghanistan en Centraal-Azië, bl. 66-68 en 78-79, Uitgewer: Atlas, Amsterdam (2009), ISBN 978-90-450-1242-1
7. ↑ Rashid 2000, p. 29
8. ↑ http://www.onislam.net/english/ask-about-islam/islam-and-the-world/politics-and-economics/166241-taliban-and-al-qaeda-true-sects-of-islam.html
9. ↑ Dupree Hatch, Nancy. "Afghan Women under the Taliban" in Maley, William. Fundamentalism Reborn? Afghanistan and the Taliban. London: Hurst and Company, 2001, pp. 145–166.
10. ↑ "NATO to Cut Forces in Afghanistan, Match US Withdrawal". VOA News. 14 April 2021.
11. ↑ Robertson, Nic (24 Junie 2021). "Afghanistan is disintegrating fast as Biden's troop withdrawal continues". CNN.
12. ↑ "Afghanistan stunned by scale and speed of security forces' collapse". The Guardian. 13 Julie 2021.
13. ↑ "The latest on Afghanistan as Taliban advances on Kabul". CNN (in Engels (VSA)). 15 Augustus 2021.