Karnitin

Karnitin

(IUPAC) ime
3-hydroxy-4-(trimethylazaniumyl)butanoate
Klinički podaci
Identifikatori
CAS broj	541-15-1
ATC kod	A16AA01
PubChem[1][2]	288
DrugBank	APRD01070
ChemSpider[3]	282
Hemijski podaci
Formula	C7H15NO3
Mol. masa	161.199 g/mol
SMILES	eMolekuli & PubHem
InChI InChI=1S/C7H15NO3/c1-8(2,3)5-6(9)4-7(10)11/h6,9H,4-5H2,1-3H3 Y Key: PHIQHXFUZVPYII-UHFFFAOYSA-N Y
Farmakokinetički podaci
Bioraspoloživost	< 10%
Vezivanje za proteine plazme	ne vezuje se
Metabolizam	slightly
Izlučivanje	Urin (> 95%)
Farmakoinformacioni podaci
Trudnoća	?
Pravni status
Način primene	oralno i IV

Karnitin, C₇H₁₅NO₃, najčešće se definira kao „tvar slična aminokiselinama“. Karnitin se sintetizira u tijelu čovjeka i to iz aminokiselina L-lizin i L-metionin. Životinjsko meso sadrži velike količine karnitina, naročito crveno meso krave i ovce. Brojne su funkcije karnitina u ljudskome organizmu, a najpoznatija je njegova uloga kao nosača masnih kiselina kroz staničnu membranu u procesu njihovog sagorijevanja (oksidacije) u staničnim organelama nazvanim mitohondriji. Postoje podaci, da karnitin stimuliše i sekretornu funkciju pankreasa i pokazuje pazitivan uticaj na spermatogenezu i pokretljivost spermatozoida. Karnitin omogućava normalizaciju proteinskog i lipidnog metabolizma, omogućava redukciju alkalne rezerve krvi, smanjuje građenje ketokiselina. Zatim pozitivno utiče na razvitak ploda, rast i razvitak životinja. Kod dece, ranog i mlađeg uzrasta izaziva poboljšanje apetita, prirast mase tela, stimulaciju rasta.^[4]

Karnitin se proizvodi u jetri i bubrezima pa se transportira u tkiva koja koriste masne kiseline kao izvor energije, a to su prvenstveno srčani mišić i skeletni mišići (mišići sustava za kretanje). Za proizvodnju L-karnitina, osim aminokiselina lizina i metionina, potrebni su i vitamin C, vitamin B6, niacin i željezo.

Acetil-karnitin (acetil-L-karnitin, poznat i kao ACL) je derivat L-karnitina sintetiziran u mozgu i jetri.

Karnitin je bio poznat kao vitamin B20 pre nego što je njegova hemijska struktura ustanovljena. Iako danas postoje nedoumice u pogledu toga da li se smatra vitaminom ili ne, dugo je svrstavan u tu grupu molekula. Zbog toga je njegov prvobitni naziv bio vitamin Bt (20). Biološki aktivan karnitin je L- oblik karnitina. Karnitin učestvuje u prenosu lanca acil- i acetil- masnih kiselina, kroz lipidnu fazu membrana mitohondrija, a možda i drugih organela. Stoga, karnitin pokazuje izraziti uticaj na proces oksidacije masnih kiselina i dobijanje energije iz njih.^[5]

Karnitin stimuliše regenerativne procese u obolelom miokardu.

U medicinskoj praksi karnitin se primenjuje za stimulaciju mišićnog rada i sekreciju pankreasa i pri distrofičnim procesima u miokardu.

1. ↑ Li Q, Cheng T, Wang Y, Bryant SH (2010). „PubChem as a public resource for drug discovery.”. Drug Discov Today 15 (23-24): 1052-7. DOI:10.1016/j.drudis.2010.10.003. PMID 20970519.  edit
2. ↑ Evan E. Bolton, Yanli Wang, Paul A. Thiessen, Stephen H. Bryant (2008). „Chapter 12 PubChem: Integrated Platform of Small Molecules and Biological Activities”. Annual Reports in Computational Chemistry 4: 217-241. DOI:10.1016/S1574-1400(08)00012-1. 
3. ↑ Hettne KM, Williams AJ, van Mulligen EM, Kleinjans J, Tkachenko V, Kors JA. (2010). „Automatic vs. manual curation of a multi-source chemical dictionary: the impact on text mining”. J Cheminform 2 (1): 3. DOI:10.1186/1758-2946-2-3. PMID 20331846.  edit
4. ↑ A. J. Liedtke, S. H. Nellis, L. F. Whitesell and C. Q. Mahar (1 November 1982). „Metabolic and mechanical effects using L- and D-carnitine in working swine hearts”. Heart and Circulatory Physiology 243 (5): H691–H697. PMID 7137362. Arhivirano iz originala na datum 2009-04-01. Pristupljeno 2014-04-08. 
5. ↑ Steiber A, Kerner J, Hoppel C (2004). „Carnitine: a nutritional, biosynthetic, and functional perspective”. Mol. Aspects Med. 25 (5-6): 455–73. DOI:10.1016/j.mam.2004.06.006. PMID 15363636.